Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

схі́мнік, -а, мн. -і, -аў, м.

Манах, які прыняў схіму.

|| ж. схі́мніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. схі́мніцкі, -ая, -ае.

схіну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак.

Тое, што і схіліцца (у 1 знач.).

|| незак. схіна́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

схіну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., што.

Схіліць, апусціць.

С. галаву.

|| незак. схіна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

схісну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак.

Злёгку хіснуцца, трохі скрануцца з месца.

Шпакоўня схіснулася ад ветру.

схісну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; зак., каго-што.

Злёгку зрушыць, гайдануць, скрануць з месца.

Вецер схіснуў яліны.

схітры́цца, -ру́ся, -ры́шся, -ры́цца; -ры́мся, -рыце́ся, -ра́цца; зак. (разм.).

Непрыкметна для іншых змагчы зрабіць што-н. на карысць сабе.

С. прыдбаць дом за мізэрны кошт.

|| незак. схітра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

схітры́ць гл. хітрыць.

схлусі́ць гл. хлусіць.

схлы́нуць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -не; зак.

1. Хлынуўшы, сцячы.

Вада схлынула.

2. перан. Пра вялікую масу людзей: адначасова пайсці аднекуль.

Натоўп схлынуў праз 30 хвілін.

3. перан. Скончыцца, мінуцца.

Толькі назаўтра схлынула навала тэлефонных званкоў.

схмурне́лы, -ая, -ае.

1. Пануры, хмурны.

С. твар дзяўчыны.

2. Пра надвор’е, неба і пад.: пахмурны.

Схмурнелае неба.

|| наз. схмурне́ласць, -і, ж.