Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

прыляце́ць, -лячу́, -ляці́ш, -ляці́ць; -ляці́м, -лецяце́, -ляця́ць; -ляці́; зак.

Лецячы (у 1 і 2 знач.), прыбыць, дасягнуць чаго-н.

Шпакі прыляцелі.

Хлопчык прыляцеў з трывожнай весткай.

|| незак. прылята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. прылёт, -у, М -лёце, м.

пры́ма, -ы, ж. (спец.).

1. Першы, асноўны гук гамы.

2. Першая струна смычковага музычнага інструмента.

3. Інструмент, голас, які выконвае вядучую партыю ў аркестры, хоры.

прымадо́нна, -ы, мн. -ы, -аў, ж.

Спявачка, якая выконвае першыя ролі ў оперы, аперэце.

прыма́зацца, -а́жуся, -а́жашся, -а́жацца; -а́жся; зак. (разм.).

1. Бесцырымонна або з карыслівымі мэтамі прымкнуць да чаго-н., пранікнуць у якую-н. кампанію, асяроддзе, грамаду.

2. У азартных гульнях: прыняць удзел у гульні, дадаўшы якую-н. суму да стаўкі іграка.

|| незак. прыма́звацца, -аюся, -аешся, -аецца.

прымайстрава́цца, -ру́юся, -ру́ешся, -ру́ецца; -ру́йся; зак. (разм.).

1. Прыладзіцца, размясціцца дзе-н.

П. на падаконніку.

2. Уладкавацца, атрымаць якую-н. работу, пасаду.

П. на працу ў горад.

|| незак. прымайстро́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

прымайстрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; зак., што да чаго (разм.).

Прыладзіць, прыстасаваць.

П. вешалку да сцяны.

|| незак. прымайстро́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

прыма́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

Зяць, прыняты ў сям’ю жонкі, які жыве ў доме жонкі.

|| прым. прыма́чы, -ая, -ае і прыма́цкі, -ая, -ае.

Прымачы хлеб — сабачы (прымаўка).

прыма́льны, -ая, -ае (кніжн.).

Такі, які можна прыняць, які не выклікае пярэчанняў.

Прымальная прапанова.

|| наз. прыма́льнасць, -і, ж.

прымані́ць, -аню́, -а́ніш, -а́ніць; -а́нены; зак.

1. што і без дап. Апавядаючы, дадаць ад сябе выдумак, маны.

2. каго (што). Прывабіць да сябе.

П. голуба.

|| незак. прыма́ньваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прыма́ньванне, -я, н.

прыма́нне гл. прыняць.