Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

прадпрые́мства, -а, мн. -ы, -аў, н.

1. Вытворчая ці гандлёвая ўстанова.

Прадпрыемствы горада.

2. Задуманая кім-н. камерцыйная справа.

Цікавае і выгаднае п.

прадпрыма́льнік, -а, мн. -і, -аў, м.

Уласнік, які валодае прадпрыемствам; той, хто бярэцца за арганізацыю якой-н. справы, што прыносіць прыбытак.

Буйны п.

|| ж. прадпрыма́льніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. прадпрыма́льніцкі, -ая, -ае.

прадпрыма́льны, -ая, -ае.

Які ўмее арганізаваць, зрабіць што-н. у патрэбны момант, знаходлівы і практычны.

П. чалавек.

|| наз. прадпрыма́льнасць, -і, ж.

прадрака́льнік, -а, мн. -і, -аў, м. (кніжн.).

Той, хто прадракае, прадказвае што-н. наперад.

|| ж. прадрака́льніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

прадрака́нне, -я, н. (кніжн.).

1. гл. прадрачы.

2. мн. -і, -яў. Прадказанне, прароцтва, тое, што прадракаюць.

Прадраканні не заўсёды збываюцца.

прадра́цца, -дзяру́ся, -дзярэ́шся, -дзярэ́цца; -дзяро́мся, -дзераце́ся, -дзяру́цца; -дра́ўся, -дра́лася; -дзяры́ся; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прадзіравіцца, знасіцца да дзірак.

Шкарпэткі прадраліся.

2. Прабрацца з цяжкасцю, прабіцца праз што-н.

П. праз гушчар.

|| незак. прадзіра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

прадра́ць, -дзяру́, -дзярэ́ш, -дзярэ́; -дзяро́м, -дзераце́, -дзяру́ць; -дра́ў, -дра́ла; -дзяры́; -дра́ны; зак., што.

1. Прадзіравіць, знасіць да дзірак.

П. рукавы на локцях.

2. Прарваць чым-н. вострым.

П. страху.

Вочы прадраць (разм., груб.) — прачнуцца.

|| незак. прадзіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

прадрачы́, -раку́, -рачэ́ш, -рачэ́; -рачо́м, -рачаце́, -раку́ць; -ро́к, -ракла́, -ло́; -рачы́; -рачо́ны; зак., што (кніжн.).

Наперад прадказаць тое, што будзе, адбудзецца.

|| незак. прадрака́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

прадрашы́ць, -ашу́, -э́шыш, -э́шыць; -ашо́ны; зак., што.

Рашыць наперад.

П. пытанне.

|| незак. прадраша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

прадрукава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; зак.

Правесці які-н. час друкуючы.

Давялося п. дзве гадзіны.