Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

шклагра́фія, -і, ж.

Друкаванне на шклографе.

|| прым. шклографі́чны, -ая, -ае.

шкло, -а, н.

1. Празрысты матэрыял, які атрымліваецца шляхам плаўлення кварцавага пяску.

2. таксама зб. Тонкі ліст ці іншай формы выраб з гэтага матэрыялу.

Аконнае ш.

Лямпавае ш.

Выстаўка шкла (зб.).

|| памянш. шке́льца, -а (да 2 знач.) і шкле́чка, -а, н. (да 2 знач.; разм.).

|| прым. шкляны́, -а́я, -о́е.

Шкляная маса.

Ш. посуд.

Шкляныя дзверы.

Ш. завод.

шкло... (а таксама шкла...).

Першая частка складаных слоў са знач.:

1) які мае адносіны да шкла, які ўтрымлівае ў сабе шкло, напр.: шклобетонны, шкловытворчасць, шкложалезабетон, шклокераміка, шклоруберойд, шклотканіна, шклоцэмент;

2) зроблены са шкла, напр.: шкловалакно, шкломазаіка, шклотавары.

шкловыдзіма́льшчык, -а, мн. -і, -аў, м.

Рабочы, які шляхам выдзімання вырабляе розныя шкляныя рэчы.

шкло́граф, -а, мн. -ы, -аў, м.

Апарат для друкавання — змочанае клейкай вадкасцю матавае шкло, на якім робіцца адбітак арыгінала.

шклографава́ць, -фу́ю, -фу́еш, -фу́е; -фу́й; -фава́ны; зак. і незак., што.

Аддрукаваць (друкаваць) на шклографе.

шкляне́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -е́е; незак.

Застываючы, станавіцца падобным на шкло.

Вада ў сажалцы шклянее.

Вочы паступова шклянелі (перан.: станавіліся нерухомымі, застылымі).

|| зак. ашкляне́ць, -е́е.

шкля́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

Шкляная цыліндрычная пасудзіна без ручкі, прызначаная для піцця.

Гранёная ш.

Выпіць шклянку кавы.

|| прым. шкля́начны, -ая, -ае.

шкляны́, -а́я, -о́е.

1. гл. шкло.

2. перан. Нерухомы, пусты (гл. погляд).

шкляр, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Рабочы, які ўстаўляе аконнае шкло ў рамы.

2. Работнік шкляной прамысловасці (разм.).