Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

прыёмшчык, -а, мн. -і, -аў, м.

Работнік, які займаецца прыёмкай чаго-н.

|| ж. прыёмшчыца, -ы, мн. -ы, -чыц.

прыёмыш, -а, мн. -ы, -аў, м. (разм.).

Прыёмны сын або прыёмная дачка.

Узяць прыёмыша.

прыжму́рыцца, -руся, -рышся, -рыцца; зак.

Прыжмурыць вока або вочы.

П. ад яркага святла.

|| незак. прыжму́рвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

прыжму́рыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак., што.

Жмурачыся, прыкрыць павекамі (вочы).

П. правае вока.

|| незак. прыжму́рваць, -аю, -аеш, -ае.

прыжыві́ць, -ыўлю́, -ы́віш, -ы́віць; -ы́ўлены; зак., што.

Далучыўшы, даць прырасці, зрасціся.

П. перасаджаны орган.

П. галінку.

|| незак. прыжыўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. прыжыўле́нне, -я, н.

П. тканак.

прыжы́цца, -ыву́ся, -ыве́шся, -ыве́цца; -ывёмся, -ывяце́ся, -ыву́цца; -ы́ўся, -ыла́ся, -ло́ся; зак.

1. Прыстасавацца да дадзеных умоў (бытавых, кліматычных і пад.).

П. на новым месцы.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прырасці, зрасціся з чым-н.

Прышчэпак добра прыжыўся.

|| незак. прыжыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

прыжыццёвы, -ая, -ае.

Які адбыўся пры чыім-н. жыцці.

Прыжыццёвае выданне твораў.

прыжы́ць, -ыву́, -ыве́ш, -ыве́; -ывём, -ывяце́, -ыву́ць; -ы́ў, -ыла́, -ло́; -ы́ты; зак. (разм.).

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прыняцца, укараніцца.

Саджанцы добра прыжылі на новым месцы.

2. каго (што). Нарадзіць, даць жыццё дзіцяці (ад пазашлюбнай сувязі).

П. дзіця з кім-н.

|| незак. прыжыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

прыз¹, -а, мн. -ы́, -о́ў, м.

Узнагарода пераможцу ў спаборніцтве.

|| прым. прызавы́, -а́я, -о́е.

прыз², -а, мн. -ы́, -о́ў, м.

Захопленае ў марской вайне судна або іншая маёмасць, якія па міжнародным праве пераходзяць ва ўласнасць таго, хто іх захапіў.

|| прым. прызавы́, -а́я, -о́е.