Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

кігі́каць, -аю, -аеш, -ае; незак.

Абзывацца гукамі, падобнымі на «кі-гі».

|| аднакр. кігі́кнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

|| наз. кігі́канне, -я, н.

кіда́льнік, -а, мн. -і, -аў, м.

Спартсмен, які кідае дыск, кап’ё, молат і інш.

|| ж. кіда́льніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. кіда́льніцкі, -ая, -ае.

кіда́льны, -ая, -ае.

Прызначаны для кідання.

Кідальныя спартыўныя прылады.

кі́дацца, -аюся, -аешся, -аецца; незак.

1. гл. кінуцца.

2. чым. Кідаць у каго-, што-н. або адзін у аднаго.

К. снежкамі.

3. перан., кім-чым. Нядбайна адносіцца да каго-, чаго-н., не шанаваць каго-, што-н. (разм.).

К. добрымі працаўнікамі.

Нельга к. грашамі.

4. Жыць у пастаянных клопатах, у горы, бедна; гадавацца без належнага догляду (разм.).

Цэлае лета кідаецца селянін: то ў полі, то на гаспадарцы.

Так і кідаецца бедная сірата без бацькоў.

Асою ў вочы кідацца (разм., неадабр.) — быць вельмі назойлівым.

кі́даць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. гл. кінуць.

2. што. Складаць у стог (сена, салому).

К. стог.

Кідаць грошы на вецер — неашчадна расходаваць, дарэмна траціць.

|| наз. кіда́нне, -я, н.

кі́дкі, -ая, -ае.

1. Які рэзка кідаецца ў вочы; яркі.

Кідкая сукенка.

2. Ахвочы, схільны да чаго-н.; падатлівы.

Не вельмі к. на размовы.

|| наз. кі́дкасць, -і, ж.

кіёк, кійка́, мн. кійкі́, кійко́ў, м.

Невялікі кій; тое, што і кій. Абаперціся на к.

|| памянш. кіёчак, -чка, мн. -чкі, -чкаў, м.

|| прым. кіёчны, -ая, -ае.

кіёск, -а, мн. -і, -аў, м.

Невялікая будыніна для дробнага гандлю; шапік.

Газетны к.

кізі́л, -у, м.

Паўднёвае дрэва або куст з сакавітымі кіславата-салодкімі чырвонымі пладамі, а таксама самі плады гэтай расліны.

|| прым. кізі́лавы, -ая, -ае і кізі́льны, -ая, -ае.

кізя́к, -у́, мн. -і́, -о́ў, м.

Гной з дамешкай саломы, які ў паўднёвых краінах высушваецца ў выглядзе цаглін і скарыстоўваецца як паліва.

|| прым. кізяко́вы, -ая, -ае.

К. дым.