Verbum

прыстасава́цца, -су́юся, -су́ешся, -су́ецца; -су́йся; зак.

Асвоіўшыся з чымн., набыць патрэбныя навыкі, уменне.

П. да абставін.

П. да новых умоў жыцця.

|| незак. прыстасо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. прыстасава́нне, -я, н. і прыстасо́ўванне, -я, н.

|| прым. прыстасава́льны, -ая, -ае (спец.).

Прыстасавальныя ўласцівасці.

Прыстасавальная афарбоўка насякомых.

прыстасава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; -сава́ны; зак.

1. каго-што. Зрабіць прыгодным, прымяніць для чаго-н.

П. будынак пад клуб.

2. што і да чаго. Прымеркаваць да чаго-н. у часе.

П. паездку да свята.

|| незак. прыстасо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прыстасава́нне, -я, н. і прыстасо́ўванне, -я, н.

пры́стаў, -тава, мн. -тавы, -таваў, м. (гіст.).

1. Паліцэйская пасада невялікага адміністрацыйнага раёна.

Участковы п.

Станавы п.

2. У Расійскай дзяржаве да 1917 г.: службовая асоба, прыстаўленая да каго-, чаго-н. для нагляду.

○

Судовы прыстаў — судовы выканаўца.

прыста́ўка, -і, ДМ -ўцы, мн. -і, -та́вак, ж.

1. Тое, што прыстаўлена, далучана да чаго-н.

Тэлевізійная п.

2. У граматыцы: частка слова, марфема, якая стаіць перад коранем; прэфікс.

|| прым. прыста́вачны, -ая, -ае (да 2 знач.).

Прыставачныя дзеясловы.

прыстаўле́нне гл. прыставіць.

прыстаўля́ць гл. прыставіць.

прыстаўны́, -а́я, -о́е.

1. Такі, які прыстаўляецца ці можа прыстаўляцца да чаго-н.

Прыстаўное крэсла (у тэатры). Прыстаўная лесвіца.

2. У граматыцы: прыстаўныя гукі — зычныя і галосныя гукі, што ўзнікаюць у пэўных фанетычных умовах у пачатку слова (напр.: «в» у слове «возера», «о» ў слове «Орша»).

прыста́ць, -а́ну, -а́неш, -а́не; -а́нь; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.), да каго-чаго. Прымацавацца, шчыльна прылягаючы, прыліпнуць.

Гразь прыстала да паліто.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан., да каго. Пра заразную хваробу: перадацца (разм.).

Прыстаў грып.

3. да каго. Далучыцца, прымкнуць.

П. да кампаніі.

4. да каго. Звярнуцца з надакучлівымі размовамі, просьбамі і пад. (разм.).

П. з пытаннямі.

5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра судны: падышоўшы да берага, прыстані, прычаліць.

6. Стаміцца, змагчыся.

Конь прыстаў у дарозе.

◊

Прыстаць у прымы — стаць прымаком.

|| незак. прыстава́ць, -таю́, -тае́ш, -тае́; -таём, -таяце́, -таю́ць; -тава́й; наз. прыстава́нне, -я, н. (да 4 і 5 знач.).

прысто́йнасць, -і, ж.

1. гл. прыстойны.

2. Ветлівасць, далікатнасць.

Прытрымлівацца правіл прыстойнасці.

прысто́йны, -ая, -ае.

1. Які адпавядае правілам прыстойнасці (у 2 знач.); добра выхаваны, сумленны.

П. малады чалавек.

2. Дастаткова добры; дастатковы па велічыні.

П. касцюм.

Прыстойная адлегласць.

|| наз. прысто́йнасць, -і, ж.