Verbum

прыро́да, ы, ДМ -дзе, ж.

1. Усё існае ў Сусвеце, арганічны і неарганічны свет.

Законы прыроды.

Жывая п. (арганічны свет). Мёртвая п. (неарганічны свет: не расліны, не жывёлы).

2. Мясцовасць паза гарадамі (палі, лясы, горы).

Любавацца прыродай.

На ўлонні прыроды.

Выехаць на прыроду (разм.).

3. перан., чаго. Асноўная ўласцівасць, сутнасць (кніжн.).

П. атама. П. сацыяльных адносін.

◊

Ад прыроды або з прыроды — ад нараджэння, ад пачатку існавання.

З дрэнным зрокам ад прыроды.

Па прыродзе — па характары, па натуры.

Па прыродзе ён добры чалавек.

|| прым. прыро́дны, -ая, -ае.

Прыродныя багацці краю.

Прыродныя рэсурсы.

Прыродныя ўмовы.

прырода...

Першая састаўная частка складаных слоў са знач.: які мае адносіны да прыроды (у 1 знач.), напр.: прыродаахоўны, прыродазнаўства, прыродакарыстанне.

прыродаахо́ўны, -ая, -ае (спец.).

Які мае адносіны да аховы прыроды, прыроднага багацця.

Прыродаахоўныя мерапрыемствы.

прыродазна́ўства, -а, н.

Комплекс навук аб прыродзе; вучэбны прадмет у школе.

Праграма па прыродазнаўстве.

|| прым. прыродазна́ўчы, -ая, -ае.

прыро́джаны, -ая, -ае.

1. Уласцівы ад нараджэння.

П. імунітэт.

П. парок сэрца. П. талент.

2. Які ў найвышэйшай ступені валодае якімі-н. уласцівасцямі, якасцямі для якой-н. дзейнасці.

П. тэхнік. П. мастак.

|| наз. прыро́джанасць, -і, ж.

прыро́дны, -ая, -ае.

1. гл. прырода.

2. Натуральны.

П. газ.

3. Які па нараджэнні належыць да якой-н. мясцовасці, краіны, да якога-н. грамадскага класа.

П. мінчанін.

П. селянін.

4. перан. Тое, што і прыроджаны (у 1 знач.).

П. розум.

прыро́слы, -ая, -ае.

Які прырос да чаго-н.

П. прышчэп.

прыро́ст гл. прырасці.

прыручы́цца, -учу́ся, -у́чышся, -у́чыцца; зак.

Стаць ручным, прывыкнуць да чалавека.

Алень хутка прыручыўся.

|| незак. прыруча́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

прыручы́ць, -учу́, -у́чыш, -у́чыць; -у́чаны; зак., каго (што).

Прыручыць да выканання волі чалавека, зрабіць ручным, паслухмяным.

П. дзікага кабана. П. нелюдзімага юнака (перан.).

|| незак. прыруча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. прыручэ́нне, -я, н.