Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

прывы́чны, -ая, -ае.

1. Які стаў прывычкай.

П. ўклад жыцця.

2. Вядомы, добра знаёмы, такі, да якога прывык.

Прывычныя з дзяцінства мясціны.

Прывычныя сцены.

3. Які прывык, прывучыўся да чаго-н. (разм.).

Рукі, прывычныя да ўсякай працы.

|| наз. прывы́чнасць, -і, ж.

прывядзе́нне гл. прывесці.

прывяза́цца, -яжу́ся, -я́жашся, -я́жацца; -яжы́ся; зак. (разм.).

1. Прымацавацца да чаго-н. вяроўкай.

П. поясам да слупа.

2. перан., да каго-чаго. Пачаць дакучаць, прыставаць.

П. з пытаннямі.

3. перан., да каго-чаго або за кім-чым. Пачаць неадступна ісці за кім-, чым-н.

Сабака прывязаўся да хлопчыка.

|| незак. прывя́звацца, -аюся, -аешся, -аецца.

прывяза́ць, -яжу́, -я́жаш, -я́жа; -яжы́; -я́заны; зак.

1. што і да чаго. Прымацаваць, завязваючы.

П. лейцы да канавязі.

2. каго-што да каго-чаго. Прымацаваць, злучаючы рэменем, вяроўкай і пад.

П. каня да дрэва.

3. перан., што да чаго. У думках злучыць, суаднесці з чым-н.

П. пабудову да мясцовасці.

|| незак. прывя́зваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прывя́зка, -і, ДМ -зцы, ж. і прывя́званне, -я, н.

прывязны́, -а́я, -о́е.

Які мае прыстасаванне для прывязвання, такі, які можна прывязаць.

Прывязныя лыжы.

пры́вязь, -і, мн. -і, -ей, ж.

У спалучэннях: на прывязі, на прывязь, з прывязі і пад.: тое, чым хто-н. прывязаны (рэмень, ланцуг і пад.).

Трымаць сабаку на прывязі.

Хадзіць на прывязі.

прывярзці́ся гл. вярзціся.

прывясло́ўваць гл. прывеславаць.

прыгавары́ць, -ару́, -о́рыш, -о́рыць; -о́раны; зак., каго (што) і да чаго.

Вынесці абвінаваўчы прыгавор каму-н.

П. да турэмнага зняволення.

|| незак. прыгаво́рваць, -аю, -аеш, -ае.

прыгаво́р, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Рашэнне, вынесенае судом пасля разбору судовай справы.

Абвінаваўчы п.

Апраўдальны п.

П. абскарджанню не падлягае.

2. перан. Увогуле пастанова, рашэнне, меркаванне з ацэнкай чаго-н.

Суровы п. гісторыі.