Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

аб’екты́ў

(с.-лац. obiectivus = які адносіцца да прадмета)

частка аптычнага прыбора (напр. фотаапарата, тэлескопа), якая складаецца з адной ці некалькіх лінзаў.

аб’екты́ўнасць

(ад аб’ектыўны)

1) існаванне аб’екта незалежна ад свядомасці; прыналежнасць да аб’ектыўнай рэальнасці;

2) адпаведнасць аб’ектыўнай рэчаіснасці, адсутнасць суб’ектывізму ў разважанні пра што-н.; бесстароннасць, непрадузятасць.

аб’екты́ўны

(с.-лац. obiectivus = які адносіцца да прадмета)

1) незалежны ад чалавечай свядомасці (напр. а-ая рэальнасць);

2) праўдзівы, бесстаронні, непрадузяты (напр. а. вывад).

абелі́ск

(гр. obeliskos)

помнік у гонар якой-н. падзеі або на ўшанаванне чыёй-н. памяці ў выглядзе гранёнага слупа, пірамідальна завостранага ўверсе.

абелі́т

(ад англ. F. Abel = прозвішча англ. хіміка 19 ст.)

выбуховая сумесь з амоніевай салетры, дынітрабензолу і кухоннай солі.

абера́цыя

(лац. aberratio = адхіленне)

1) астр. уяўнае адхіленне нябесных свяціл ад іх сапраўднага месцазнаходжання, якое выклікаецца рухам Зямлі вакол Сонца;

2) фіз. скажэнне або недастатковая выразнасць паказанняў аптычных прыбораў (напр. сферычная а., храматычная а.);

3) біял. адхіленне ад нормы ў будове арганізма або ў функцыі асобных органаў;

4) перан. памылка, адхіленне ад ісціны.

аберто́н

(ням. Oberton)

муз. дадатковы, больш высокі тон, які ўзнікае пры гучанні асноўнага тона і надае яму асаблівае адценне або тэмбр (параўн. унтэртон).

абза́ц

(ням. Absatz)

1) водступ управа (чырвоны радок) у пачатку тэксту або яго часткі;

2) адносна закончаная ў сэнсавых адносінах частка тэксту ад аднаго чырвонага радка да наступнага.

абзе́тцэр

(ням. Absetzer, ад absetzen = адсоўваць)

многакаўшовы экскаватар для выемкі і перамяшчэння пустых парод на адвалах кар’ераў.

абісалі́ты

(ад гр. abyssos = бяздонны + -літ)

геал. глыбінныя горныя пароды.