Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

сараба́нда, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

1. Старажытны іспанскі танец трохдольнага размеру, а таксама музыка да гэтага танца.

2. Музычны твор у рытме гэтага танца.

[Ісп. zarabanda.]

сарака...,

Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню слову «сорак», напрыклад: саракамінутны, саракарублёвы.

саракавёдзерны, ‑ая, ‑ае.

Які змяшчае ў сабе сорак вёдзер якой‑н. вадкасці. Саракавёдзерная бочка.

саракавы́, ‑ая, ‑ое.

Ліч. парадк. да сорак. Саракавы нумар. □ Загналі.. [дзяўчаты] кароў у лес, у саракавы квартал. Масарэнка.

саракагадзі́нны, ‑ая, ‑ае.

Які працягваецца сорак гадзін. Саракагадзінны рабочы тыдзень.

саракагадо́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які працягваецца сорак гадоў. Саракагадовая служба.

2. Які дасягнуў сарака гадоў, ва ўзросце сарака гадоў. [Алеська] нечакана і горка адчуў сябе самотным, нават старэйшым за саракагадовага, бывалага і разумнага чалавека... Брыль. // Які склаўся, утварыўся за сорак гадоў. Саракагадовы вопыт.

3. Які мае адносіны да саракагоддзя (у 2 знач.). Саракагадовы юбілей працы.

саракаго́ддзе, ‑я, н.

1. Тэрмін, прамежак часу ў сорак гадоў. Параўнальна мала зроблена за мінулае саракагоддзе і ў галіне даследавання сістэмы словаўтварэння ў сучаснай беларускай мове. Суднік.

2. Гадавіна якой‑н. падзеі, здарэння, што адбыліся сорак гадоў таму назад.

саракагра́дусны, ‑ая, ‑ае.

У сорак градусаў. Саракаградусная спёка.

саракадзённы, ‑ая, ‑ае.

Які працягваецца сорак дзён. Саракадзённы пераход на лыжах.

саракакапе́ечны, ‑ая, ‑ае.

Вартасцю ў сорак капеек. Саракакапеечная марка.