Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

са́га 1, ‑і, ДМ сазе, ж.

Старажытнае скандынаўскае і ірландскае народнае гераічнае сказанне. // Легенда, паэтычнае сказанне. Дзе вы, паэты Старога і новага свету? Дзе вашы сагі, Што клічуць за волю ў бой? Танк. На гранях сілы і адвагі Тачыла смерць касу не раз. Ёй вуснамі народнай сагі Адходную прапеў наш час. Хадыка.

[Стараж.-ісланд. — saga.]

са́га 2, нескл., н.

Крупы з крухмалу сагавай пальмы, а таксама штучныя крупы з кукурузнага або бульбянога крухмалу.

[Малайск.]

са́гавы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да сага ​2. Сагавыя крупы. // Прыгатаваны з сага. Сагавая каша.

2. Састаўная частка назвы некаторых відаў пальмаў, у сарцавіне якіх збіраецца крухмал.

3. у знач. наз. са́гавыя, ‑ых. Клас трапічных раслін, да якога адносіцца сагавая пальма і некаторыя іншыя расліны, падобныя на яе.

сагайда́к, ‑а, м.

Гіст.

1. Чахол для лука.

2. Увесь набор зброі конніка: лук з чахлом і калчан са стрэламі.

[Цюрк.]

сагайда́чны, ‑ая, ‑ае.

Гіст. Які мае адносіны да сагайдака. Сагайдачны набор.

сага́н, ‑а, м.

Абл. Чыгунны кацёл для стравы. І смажылася свежына, І маці на стол высыпала Бульбы гару з сагана. Танк. Саган блішчыць, калі ён новы... Калі яго ставяць у печ, ён робіцца чорны, чорны... Мікуліч.

сагано́к, ‑нка, м.

Абл. Маленькі саган. Млеюць тады [пасля работы] ногі, хочацца свежага малака і маладой бульбы-паспешкі, зваранай у саганку на двары ля дрывотні... Пташнікаў. [Зося] ўзяла саганок з бульбай, перажыла яе, паставіла на прыпек і лёгенькім рагачыкам прыставіла чыгунок да агню. Дуброўскі.

са́гаўнік, ‑а і ‑у, м.

1. ‑а. Трапічнае дрэва класа сагавых, падобнае на пальму. / ‑у, у знач. зб. Пасадка сагаўніку.

2. ‑у; толькі адз. Драўніна гэтага дрэва.

са́гаўнікавы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да сагаўніка. // Зроблены з сагаўніку.

2. у знач. наз. са́гаўнікавыя, ‑ых. Тое, што і сагавыя (у 3 знач.).

сагды́ец,

гл. сагдыйцы.

сагды́йка,

гл. сагдыйцы.