Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

саланча́к, ‑у, м.

Глеба, насычаная солямі. Гарачы саланчак апякаў падэшвы босых ног. Беразняк.

саланчако́вы, ‑ая, ‑ае.

Насычаны солямі; які з’яўляецца саланчаком. Саланчаковая, глеба. // З саланчакамі. Саланчаковыя стэпы. // Які расце на саланчаках. Саланчаковыя расліны.

салапя́ка, ‑і, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑пяцы, Т ‑ай (‑аю), ж.

Разм. зневаж. Разява, неарганізаваны чалавек.

сала́т, ‑у, М ‑лаце, м.

Тое, што і салата.

сала́та, ‑ы, ДМ ‑лаце, ж.

1. Аднагадовая агародная расліна сямейства складанакветных, лісты якой сырымі ўжываюцца ў ежу. [Гануля] ішла з гарода і несла ў кошыку маладзенькую радыску, салату і яшчэ кволае пер’е цыбулі. Чарнышэвіч.

2. Страва з лісцяў гэтай расліны з воцатам, смятанай і пад.

3. Халодная страва з нарэзанай кавалачкамі сырой або варанай гародніны, часам рыбы, мяса і пад., палітых якім‑н. соусам. Салата з памідораў. □ Раней ставяцца халодныя закускі — ікра, рыбныя вырабы, розныя салаты, вяндліна і іншае. «Звязда». // Усякая агароднінная прыправа да мясной стравы.

сала́тавы, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і салатны. Салатавы колер.

салатапле́нне, ‑я, н.

Вытопліванне сала.

сала́тнік, ‑а, м.

Тое, што і салатніца.

сала́тніца, ‑ы, ж.

Сталовая пасудзіна для салаты (у 2, 3 знач.). Салёныя рыжыкі проста гарэлі ў салатніцах, адборныя гурочкі, здавалася, самі прасіліся ў рот. Шамякін.

сала́тны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да салаты (у 1 знач.). Салатны радок. Салатнае лісце.

2. Прызначаны для прыгатавання салаты (у 2, 3 знач.). Салатныя прыправы.

3. Светла-зялёны; колеру салаты. Пафарбаваць у салатны колер.