Verbum

пот, ✂, м.

Вадкасць, якая выдзяляецца падскурнымі залозамі.

• Працаваць да поту.
• Гэта справа патрабуе нямала поту (перан. працяглай, напружанай працы).
• Да сёмага поту (да знямогі; разм.).
• Потам і кроўю здабыць што-н. (перан. шляхам вялікіх намаганняў; высок.).
• Увагнаць у п. каго-н. (змардаваць напружанай працай; разм.).
• Шыбы пакрыліся потам (перан. запацелі).

|| прым. потавы, ✂.

• Потавыя залозы.

потарч і потырч, прысл.

1. Старчаком, у вертыкальным становішчы.

   • Бервяно стала п.

2. Тарчма, тварам уніз.

   • Ляцець п.

потнік, ✂, м.

Лямец пад сядлом ці падсядзёлкам.

|| прым. потнікавы, ✂.

потны, ✂.

1. Пакрыты потам.

   • П. твар.

2. Тое, што і запацелы.

   • Потныя шыбы.

потым, прысл.

Праз некаторы час, пасля; услед за кім-, чым-н.

• Ідзіце вы, а я п. прыйду.
• На п. пакінуць (адкласці і пад.) што-н. (каб зрабіць пасля, пазней; разм.).

поўдзень​¹, ✂, м.

1. Адзін з чатырох напрамкаў свету, супрацьлеглы поўначы.

   • Вецер з поўдня.
   • Вокны выходзяць на п.

2. Мясцовасць, размешчаная ў гэтым напрамку.

   • На поўдні Беларусі.

3. Мясцовасць з цёплым, гарачым кліматам, цёплыя краі.

   • Жыхары поўдня.
   • Адпачываць на поўдні.

|| прым. паўднёвы, ✂.

• П. полюс.
• П. тэмперамент (уласцівы жыхарам поўдня).

поўдзень​², ✂, м.

Сярэдзіна дня, час вышэйшага сонцастаяння над гарызонтам, які адпавядае 12 гадзінам дня.

• Спякотны п.

|| прым. паўдзённы, ✂ і паўднёвы, ✂.

поўзаць, ✂; незак.

Тое, што і паўзці (у 1 і 2 знач.), але абазначае дзеянне, якое адбываецца не ў адзін час, не за адзін прыём ці не ў адным напрамку.

• П. па траве.
• П. перад кім-н. (перан. уніжацца).

|| наз. поўзанне, ✂.

поўна...

Першая частка складаных слоў са знач.:

• 1) поўнасцю, напр. поўнаўладны;
• 2) які мае паўнату чаго-н., напр. поўнагабарытны.

поўнагалоссе, ✂, н.

У мовазнаўстве: наяўнасць у словах усходнеславянскіх моў спалучэнняў оро, оло, ере, еле паміж зычнымі, якія адпавядаюць стараславянскім ра, ла, ре, ле, напр. город — град, золото — злато, берег — брег, молоко — млеко.

|| прым. поўнагалосны, ✂.