лу́па, -ы, мн. -ы, луп, ж.
Павелічальнае дваякавыгнутае шкло ў аправе.
лупа́ты, -ая, -ае.
Які мае выпучаныя вочы; вірлавокі.
|| наз. лупа́тасць, -і, ж.
лупі́на, -ы, мн. -ы, -пі́н, ж.
1. Вонкавая абалонка плода, семя.
2. толькі мн. Адходы пасля ачысткі бульбы, пладоў, семя; шалупіны.
Кош лупін.
лупі́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., лу́піцца; незак.
Абдзірацца, аблазіць, лупічыцца.
Лупіцца афарбоўка.
Лупіцца нос.
|| зак. аблупі́цца, -лу́піцца і адлупі́цца, -лу́піцца.
лупі́ць¹, луплю́, лу́піш, лу́піць; лу́плены; незак., каго (што).
1. Знімаць, абдзіраць (скуру, кару і інш.) з чаго-н. або ачышчаць ад лупін; абіраць.
Л. кару з дрэва.
Л. бульбу.
2. Драць на часткі (разм.).
Нашто ты кнігу лупіш?
3. каго (што). Моцна біць, лупцаваць каго-н.
Л. каня пугай.
4. 3 сілай удараць у што-н., па чым-н.
Л. нагой у дзверы.
5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Ужыв. замест некаторых дзеясловаў для абазначэння дзеяння, якое адбываецца з асаблівай сілай (разм.).
Лупіць дождж.
Л. у бубен.
◊
Лупіць скуру (разм.) —
1) браць празмерна вялікую плату;
2) моцна біць.
Лупіць як сідараву казу (разм.) — бязлітасна біць каго-н.
|| зак. аблупі́ць, -луплю́, -лу́піш, -лу́піць; -лу́плены (да 1 знач.), злупі́ць, злуплю́, злу́піш, злу́піць; злу́плены (да 1 і 3 знач.) і адлупі́ць, -луплю́, -лу́піш, -лу́піць; -лу́плены (да 1 знач.).
лупі́ць², луплю́, лу́піш, лу́піць; незак. (разм.).
Вытарашчваць вочы.
Чаго ты лупіш вочы?
лупцава́ць, -цу́ю, -цу́еш, -цу́е; -цу́й; -цава́ны; незак., каго (што).
Моцна біць, хвастаць.
|| зак. адлупцава́ць, -цу́ю, -цу́еш, -цу́е; -цу́й; -цава́ны і вы́лупцаваць, -цую, -цуеш, -цуе; -цуй; -цаваны
|| аднакр. лупцану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.
|| наз. лупцава́нне, -я, н. і лупцо́ўка, -і, ДМ -ўцы, мн. -і, -цо́вак, ж.