Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

сце́рці, сатру́, сатрэ́ш, сатрэ́; сатро́м, сатраце́, сатру́ць; сцёр, сце́рла; сатры́; сцёрты; зак., што.

1. Тручы, зняць, счысціць што-н. з паверхні; выцерці; зрабіць чыстым.

С. пыл са стала.

2. Выціраючы, саскрэбваючы, знішчыць (што-н. напісанае, намаляванае і пад.).

С. малюнак гумкаю.

3. Дотыкам, трэннем пашкодзіць, зрабіць рану на чым-н.

С. нагу.

4. Тручы, раздрабніць, ператварыць у аднародную масу.

С. перац на парашок.

5. Трэннем апрацаваць (пра лён).

|| незак. сціра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. сціра́нне, -я, н.

сце́рціся, 1 і 2 ас. не ўжыв., сатрэ́цца; сцёрся, сце́рлася; зак.

1. Знікнуць ад выцірання, трэння або ўздзеяння якіх-н. знешніх прычын.

Надпіс на пліце сцёрся.

Лямка ад сумкі сцерлася.

2. перан. Прапасці, знікнуць.

Многія даты сцерліся ў памяці.

3. Ад доўгага ўжывання, трэння стаць тонкім, зменшыцца ў аб’ёме, атрымаць пашкоджанне.

Брусок сцёрся.

Манета сцерлася.

|| незак. сціра́цца, -а́ецца.

сцёбацца, -аюся, -аешся, -аецца; незак. (разм.).

Сцёбаць сябе або адзін аднаго чым-н. гнуткім.

С. венікам у лазні.

сцёбаць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. каго-што. Біць чым-н. гнуткім.

С. па спіне.

С. пугай.

С. дубцом па траве.

2. каго-што. Хвастаць таго, хто рухаецца праз зараснік (пра галіны).

Галіны бяроз балюча сцёбалі па тварах.

3. што. Піць у вялікай колькасці (разм., неадабр.).

С. гарэлку.

|| аднакр. сцёбнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

|| звар. сцёбацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 1 знач.).

|| наз. сцёбанне, -я, н.

сцёбнуць, -ну, -неш, -не; -ні; -нуты; зак. гл. сцёбаць і сцябаць.

сцёк, -у, мн. -і, -аў, м.

1. гл. сцячы.

2. Месца, прыстасаванне, па якім сцякае вада.

Памыйны с.

Прамысловыя сцёкі.

|| прым. сцёкавы, -ая, -ае.

Сцёкавая труба.

сці́жма, -ы, ж. (разм.).

Вялікая колькасць, мноства, безліч.

С. машын на пераездзе.

сцізо́рык, -а, мн. -і, -аў, м.

Невялікі складны ножык.

С. з штопарам і шылам.

сці́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.

Тонкая подсцілка, якая ўкладваецца ў абутак.

|| прым. сці́лкавы, -ая, -ае.

сціна́нне гл. сцяць².