Verbum

розначыта́нне, -я, мн. -і, -яў, н. (спец.).

Адна з рэдакцый (у 2 знач.) асноўнага тэксту ў якім-н. месцы твора.

Разбор розначытанняў.

ро́зніца¹, -ы, ж.

1. Непадабенства, адрозненне ў чым-н.

Р. ва ўзросце.

2. Велічыня, якая з’яўляецца рознасцю паміж дзвюма іншымі.

Р. паміж старым і новым акладамі.

◊

Якая розніца? (разм.) — ці не ўсё роўна?

Няма розніцы або без розніцы (разм.) — усё роўна.

ро́зніца², -ы, ж. (спец.).

Тавар, які прадаецца паштучна або невялікімі партыямі.

◊

У розніцу — невялікімі колькасцямі, паштучна.

Прадаваць у розніцу.

ро́зніцца, -нюся, -нішся, -ніцца; незак., ад каго-чаго чым (разм.).

Мець розніцу у чым-н., адрознівацца.

ро́знічны, -ая, -ае.

Звязаны з гандлем у розніцу, не аптовы.

Р. тавараабарот.

Рознічныя цэны.

ро́зны, -ая, -ае.

1. мн. Неаднолькавы, непадобны чым-н.

Розныя погляды.

Яны розныя людзі.

2. мн. Не адзін і той жа, іншы.

Дабіраліся рознымі шляхамі.

3. Разнастайны.

Розныя віды зброі.

Розныя дробязі.

Сабраліся самыя розныя людзі.

|| наз. ро́знасць, -і, ж. (да 1 знач.).

Р. поглядаў.

ро́зум, -у, М -е, м.

1. Здольнасць чалавека лагічна і творча мысліць, абагульняць вынікі пазнання.

Чалавек вялікага розуму.

Яна адрозніваецца і розумам, і прыгажосцю.

Прыродны р.

2. Разумовае развіццё, інтэлект.

Р. дыктаваў ёй зрабіць так.

Што галава, то р. (прыказка). Каб не твой р. ды не наша хітрасць, прапалі б усе на свеце (прымаўка). Па адзенні сустракаюць, а па розуму праводзяць (прыказка).

3. перан. Пра чалавека як носьбіта інтэлекту.

Лепшыя розумы чалавецтва (вялікія мысліцелі, вучоныя; высок.).

◊

Ад (з) вялікага розуму (разм., іран.) — здуру, па дурасці.

Давесці да розуму каго (разм.) — тое, што і на розум наставіць.

Дайсці да розуму (разм.) — паразумнець, разабрацца ў чым-н.

Дайсці сваім розумам (разм.) — самастойна разабрацца ў чым-н.

Жыць сваім розумам (разм.) — прытрымлівацца сваіх поглядаў, быць самастойным ва ўсім.

Жыць чужым розумам (разм.) — прытрымлівацца чужых поглядаў, не маючы самастойнай думкі.

Звесці з розуму каго (разм.) —

1) давесці да страты розуму;

2) захапіць, зачараваць.

Яе прыгажосць звяла з розуму хлопца.

З розумам або з галавой (рабіць што-н.; разм.) — разумна, з веданнем справы.

З розуму сышло (разм.) — зусім забыў.

На розум наставіць (навесці) каго (разм.) — даць разумную параду, навучыць чаму-н. добраму.

Не пры сваім розуме хто (разм.) — не зусім нармальны псіхічна.

Прыйсці да розуму (разм.) — стаць разважлівым.

Пры сваім розуме хто (разм.) — у нармальным псіхічным стане.

Розум за розум заходзіць у каго (разм.) — не ў стане разумна разважаць, дзейнічаць з-за разгубленасці, мноства спраў.

Розуму не дабяру (разм.) — не магу зразумець, здагадацца.

Траціць розум —

1) дурнець;

2) ад каго-чаго, надта захапляцца кім-, чым-н. (разм.).

Ці маеш ты розум? (разм.) — ці разумееш ты, што робіш?

ро́зыгрыш, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. гл. разыграць.

2. У некаторых гульнях: заканчэнне ўнічыю.

|| прым. ро́зыгрышны, -ая. -ае (да 2 знач.).