Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

клапі́ны гл. клоп.

клапо́тны, -ая, -ае (разм.).

Тое, што і клапатлівы.

|| наз. клапо́тнасць, -і, ж.

клапо́ўнік, -у, м.

Расліна сямейства крыжакветных з непрыемным пахам, ужыв. ў народнай медыцыне як сродак ад клапоў.

кларне́т, -а, Ме́це, мн. -ы, -аў, м.

Драўляны духавы музычны інструмент у выглядзе трубкі з клапанамі і невялікім раструбам на другім канцы.

|| прым. кларне́тны, -ая, -ае.

кларнеты́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

Музыкант, які іграе на кларнеце.

клас, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. У навуковых і іншых класіфікацыях: сукупнасць прадметаў, з’яў, аб’яднаных на аснове якіх-н. агульных якасцей; катэгорыя, разрад, падраздзяленне.

Назвы класаў раслін у батаніцы.

К. паўзуноў.

К. мінаносцаў.

2. Вялікая група людзей, аб’яднаных аднолькавымі адносінамі да сродкаў вытворчасці, да размеркавання грамадскага багацця і агульнасцю інтарэсаў.

Рабочы к.

3. Падраздзяленне вучняў пачатковай і сярэдняй школы, якое адпавядае году навучання.

Шосты к.

4. Падраздзяленне вучняў мастацкай або іншай спецшколы, якія вывучаюць пэўны прадмет.

К. цымбалаў.

К. жывапісу.

5. Памяшканне ў школе, дзе займаюцца вучні.

Рамонт класа.

6. Група вучняў, якія вучацца сумесна.

Дружны к.

7. Мера якасці, ступень, узровень чаго-н.; кваліфікацыя.

Спецыяліст высокага класа.

Паказаць нізкі к. гульні.

Лётчык першага класа.

|| прым. кла́савы, -ая, -ае (да 2 знач.) і кла́сны, -ая, -ае (да 3—6 знач.).

Класавае грамадства.

Класны кіраўнік.

Класны пакой.

Класная дысцыпліна.

кла́савы, -ая, -ае.

1. гл. клас.

2. Які ўласцівы, адпавядае ідэалогіі якога-н. грамадскага класа.

Класавая палітыка.

К. падыход.

|| наз. кла́савасць, -і, ж.

кла́сік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Выдатны, агульнапрызнаны дзеяч навукі, мастацтва, літаратуры.

Класікі беларускай літаратуры.

2. Прадстаўнік класіцызму ў мастацтве.

3. Спецыяліст у галіне класічнай філалогіі (старажытнагрэчаская і лацінская мовы і літаратуры).

кла́сіка, -і, ДМ -сіцы, ж., зб.

Узорныя, агульнапрызнаныя творы літаратуры і мастацтва, якія з’яўляюцца каштоўнасцю для нацыянальнай і сусветнай культуры.

Выданне класікі.

класіфікава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны; зак. і незак., каго-што.

Размеркаваць (размяркоўваць) па групах, разрадах, класах і пад. па характэрных прыкметах або якасцях.

|| таксама зак. раскласіфікава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны.

|| наз. класіфікава́нне, -я, н. і класіфіка́цыя, -і, ж.