Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

прабабілі́зм

(ад лац. probabilis = імаверны)

1) філасофская канцэпцыя, прыхільнікі якой сцвярджаюць, нібы чалавек не можа здабыць цалкам дакладных ведаў і павінен задавальняцца верагоднымі, праўдападобнымі;

2) казуістычнае вучэнне езуітаў, якое апраўдвала ўсякія паводзіны, абы толькі яны не былі асуджаны царквою.

праба́нд

(ням. Proband)

зыходная асоба ў генеалогіі пэўнага роду.

праба́цыя

(лац. probatio = праверка)

юр. умоўнае асуджэнне ў шэрагу краін.

прабі́раваць

(ням. probieren = прабаваць)

1) вызначаць колькасць металу ў рудах, сплавах;

2) ставіць пробу на залатыя, плацінавыя і сярэбраныя вырабы.

прабле́ма

(гр. problema = задача)

1) тэарэтычнае або практычнае пытанне, задача, якія патрабуюць вырашэння, даследавання (напр. п. асваення космасу, п. выхавання);

2) нешта цяжка вырашальнае (напр. дамашняя п.).

праблема́тыка

(гр. problematikos = які датычыць пытанняў)

сукупнасць праблем.

праблематы́чны

(гр. problematikos = які датычыць пытанняў)

магчымы, але не даказаны; няпэўны;

п-ае суджэнне — суджэнне, якое выражае магчымасць або верагоднасць сцвярджэння, але не яго бясспрэчную неабходнасць.

правакава́ць

(лац. provocare)

1) падбухторваць каго-н. да дзеянняў, якія могуць прывесці да цяжкіх вынікаў;

2) штучна выклікаць якія-н. праяўленні хваробы, напр. прыступ малярыі.

правака́тар

(лац. provocator = які кідае выклік)

1) тайны агент, які дзейнічае шляхам правакацыі;

2) асоба, якая падбухторвае да чаго-н. са здрадніцкімі мэтамі.

правака́цыя

(лац. provocatio = выклік)

1) здрадніцкае падбухторванне каго-н. да дзеянняў, якія могуць прывесці да цяжкіх вынікаў (напр. ваенная п.);

2) штучнае выкліканне якіх-н. праяў хваробы.