Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

пратэі́ны

(ад гр. proteion = першае месца)

простыя бялкі, аснова, на якой пабудаваны асобныя клеткі жывёльнага арганізма і раслін.

пратэ́ктар

(лац. protector = які прыкрывае, абараняе)

1) уст. апякун, заступнік;

2) дзяржава, якая ажыццяўляе пратэктарат;

3) патоўшчаная бегавая частка пакрышкі, якая ахоўвае шыну ад механічных пашкоджанняў.

пратэктара́т

(рус. протекторат, ад лац. protector = які прыкрывае, абараняе)

1) форма залежнасці, пры якой больш слабая дзяржава, фармальна захоўваючы сваю дзяржаўную структуру, фактычна падначалена больш моцнай дзяржаве;

2) дзяржава, якая знаходзіцца ў такой залежнасці.

пратэ́кцыя

(лац. protectio = прыкрыццё)

заступніцтва, падтрымка з боку ўплывовых асоб ва ўладкаванні на працу, у прасоўванні па службе і г.д.

пратэкцыяні́зм

(фр. protectionnizme, ад лац. protectio, -onis = літар. прыкрыццё)

1) эканамічная палітыка дзяржавы, накіраваная на засцярогу сваёй гаспадаркі ад канкурэнцыі з боку іншых краін;

2) падбор людзей на службу не па дзелавых якасцях, а па знаёмству, па пратэкцыі.

пратэрагі́нія

(ад гр. proteros = першы, больш ранні + -гінія)

больш ранняе даспяванне ў кветках рыльцаў песцікаў, чым тычынак, форма дыхагаміі (проціл. пратэрандрыя).

пратэразо́й

(ад гр. proteros = першы, больш ранні + -зой)

другая эра ў геалагічнай гісторыі Зямлі, якая пачалася 2600 млн. гадоў таму назад і працягвалася 2000 млн. гадоў, а таксама пласты горных парод, што ўтварыліся ў той час.

пратэра́ндрыя

(ад гр. proteros = першы, больш ранні + -андрыя)

больш ранняе даспяванне ў кветках тычынак, чым рыльцаў песцікаў; форма дыхагаміі (параўн. пратэрагінія).

пратэ́ст

(ням. Protest, ад лац. protestari = публічна заяўляць)

1) рашучае і катэгарычнае пярэчанне, заява аб нязгодзе з чым-н.;

2) афіцыйнае выказванне нязгоды з якім-н. рашэннем, пастановай.

пратэстава́ць

(польск. protestować, ад лац. protestari = публічна заяўляць)

рашуча і катэгарычна пярэчыць, заяўляць аб нязгодзе з чым-н.