Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

прапазі́цыя

(лац. propositio)

уст. прапанова.

прапа́н

[(ад прап(іл) + (мет)ан]

арганічнае злучэнне, насычаны вуглевадарод аліфатычнага рада, бясколерны гаручы газ; выкарыстоўваецца як паліва для рухавікоў унутранага згарання.

прапанава́ць

(польск. proponować, ад лац. proponere)

1) заявіць аб гатоўнасці памагчы, даць у чыё-н. распараджэнне што-н.;

2) унесці прапанову, параіць, парэкамендаваць;

3) папрасіць выканаць што-н.

прапарцыяна́льны

(лац. proportionalis)

1) які мае правільныя прапорцыі, суразмерны з чым-н.;

2) які з павелічэннем ці памяншэннем адной велічыні павялічваецца ці памяншаецца ў столькі ж разоў (напр. п-ая залежнасць).

прапедэ́ўтыка

(ад гр. propaideuo = навучаю папярэдне)

уводны, папярэдні курс ведаў аб чым-н., які ўяўляе сабой сціслы, элементарны змест гэтых ведаў.

прапе́лер

(англ. propeller, ад лац. propellere = гнаць уперад)

паветраны вінт у самалётах, верталётах, аэрасанях, глісерах.

прапі́л

(англ. propyl, ад гр. propylon = уваход)

аднавалентны радыкал прапану, адзін з алкілаў.

прапіле́і

(лац. propylaea, ад гр. propylaion = месца перад уваходам)

парадны, архітэктурна аформлены ўваход, брама ў горад, у архітэктурны ансамбль.

прапіле́н

(ад гр. propylon = уваход)

арганічнае злучэнне, ненасычаны вуглевадарод аліфатычнага рада, бясколерны гаручы газ са слабым пахам, які з’яўляецца часткай газаў крэкінгу нафты; выкарыстоўваецца ў вырабе маторнага паліва, пластмас, каўчукоў і інш.

прапо́рцыя

(лац. proportio)

1) суразмернасць, суадноснасць частак цэлага паміж сабой;

2) мат. роўнасць дзвюх адносін (напр. 6:2 = 9:3);

3) колькасныя суадносіны паміж галінамі, стадыямі і элементамі вытворчасці;

4) суадносіны размераў частак архітэктурнага або мастацкага твора як адзін з асноўных прынцыпаў кампазіцыі.