Verbum

катапультава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак. і незак.

1. каго-што. Выкінуць (выкідаць) з лятальнага апарата пры дапамозе катапульты.

2. Тое, што і катапультавацца (у 1 знач.).

катапу́льтны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да катапульты, прызначаны для катапультавання. Катапультны самалёт. Катапультнае крэсла.

ка́тар, ‑у, м.

Запаленне слізістай абалонкі якога‑н. органа, што суправаджаецца пачырваненнем, набуханнем, ацёкам, выдзяленнем вадкасці. Катар дыхальных шляхоў. Катар страўніка.

[Ад грэч. katárrhoos — сцяканне.]

катара́кт, ‑а і ‑у, М ‑кце, м.

Спец.

1. ‑у. Вадаспад вялікай шырыні пры невялікай вышыні падзення. Катаракт Ніла.

2. ‑а. Спец. Прыстасаванне для гашэння ваганняў і аслаблення ўдараў, якія ўзнікаюць у машынах, чыгуначных вагонах, аўтамабілях і пад.; дэмпфер.

[Ад грэч. katarrháktēs — вадаспад.]

катара́кта, ‑ы, ДМ ‑кце, ж.

Памутненне крышталіка вока, якое выклікае аслабленне і страту зроку.

[Ад грэч. katarrháktēs — вадаспад.]

катара́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да катару, звязаны з катарам. Катаральны кашаль.

ка́тарга, ‑і, ДМ ‑рзе, ж.

1. Уст. Від пакарання засуджаных, які заключаецца ў зняволенні і цяжкіх прымусовых работах, а таксама месца прымусовых работ для ссыльных злачынцаў. Па шырокіх дарогах, закутыя ў ланцугі, ішлі па катаргу людзі і спявалі.. да болю сумныя песні пра Свабоду. Каваль.

2. перан. Пра цяжкую працу, невыноснае жыццё. [Арандатар] уводзіць новыя працоўныя павіннасці, зрабіўшы гэтым самым жыццё сялян яшчэ больш невыноснай катаргай. «Весці».

3. Даўнейшае вёсельнае судна, род галеры, на якім грабцамі былі засуджаныя.

[Ад грэч. katergon — галера.]

катаржа́нін, ‑а; мн. ‑жане, ‑жан; м.

Чалавек, які адбывае катаргу або быў на катарзе. З двара выехала чатыры падводы з багажом, а за імі ў беспарадку даўгоў, чарадой пайшлі катаржане. Галавач.

катаржа́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Жан. да катаржанін.

ка́таржнік, ‑а, м.

Тое, што і катаржанін. У лесе, як казалі, туляліся катаржнікі, уцёкшыя з астрога. Колас.