Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

кассё, я́; мн. ко́ссі (з ліч. 2, 3, 4 кассі́), ко́ссяў; н.

Ручка ў касе ​2; касільна. [Васіль] уткнуў кассё ў мяккую зямлю, трымаючыся моцна рукой за тупы край касы, стаў мянташыць. Мележ. Ля коссяў на плячах прывязаны абмотаныя ў анучку адклёпаныя косы. Пестрак.

ка́ста, ‑ы, ДМ ‑касце, ж.

1. У Індыі і некаторых іншых краінах Усходу — грамадская група, строга адасобленая паходжаннем, родам заняткаў і прававым становішчам сваіх членаў. Каста брамінаў.

2. перан. Замкнутая грамадская групоўка, якая строга ахоўвае сваю адасобленасць і свае саслоўныя або групавыя прывілеі. Дваранская каста.

[Партуг. casta — род, пакаленне ад лац. castus — чысты.]

ка́ставасць, ‑і, ж.

Саслоўная або прафесіянальная адасобленасць, групаўшчына. Акцёрская каставасць.

ка́ставы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да касты, уласцівы касце. Каставая сістэма. Каставая замкнутасць.

кастае́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

Народная назва карыесу.

кастало́м, ‑у, м.

Расліна сямейства бурачнікавых з белымі, сінімі, блакітнымі або чырвонымі кветкамі, сабранымі ў мяцёлчатыя суквецці (ужываецца ў народнай медыцыне).

кастанье́ты, ‑ньет; адз. кастаньета, ‑ы, ДМ ‑ньеце, ж.

Ударны музычны інструмент іспанцаў з дзвюх злучаных між сабой пластмасавых або драўляных пласцінак, якімі рытмічна пастукваюць, надзеўшы на пальцы. Я раптам пачуў перастук кастаньет І звон задуменны гітары. Панчанка.

[Ісп. castañetas.]

кастапра́ў, ‑права, м.

Даўней — лекар, які ўмеў ставіць на месца вывіхнутыя косці або правільна састаўляць пераламаныя. Вопытны хірург і да таго ж умелы кастапраў, доктар агледзеў, абмацаў гэту старую худую нагу. Васілевіч.

кастарэ́з, ‑а, м.

Майстар разьбы па косці. Ілюль быў выдатным мастаком-кастарэзам. З маржовых іклаў ён вельмі добра выразаў птушак, звяроў, людзей, паўночныя пейзажы. Бяганская.

кастарэ́зны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да разьбы па косці. Кастарэзнае майстэрства. Кастарэзная арцель.