Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

калігра́ф, ‑а, м.

Той, хто піша прыгожа і разборліва.

каліграфі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да каліграфіі; разборлівы і прыгожы (пра почырк). Каліграфічны почырк. Каліграфічнае пісьмо.

калігра́фія, ‑і, ж.

Майстэрства пісаць разборліва, роўным, прыгожым почыркам. Почырк у яго [вучня] добры, роўны, хоць ніякіх вал[ася]ных ліній няма, што з пункту гледжання каліграфіі — найгоршая загана. Ермаловіч. Віцька паспешна і не вельмі зважаючы на каліграфію і чыстату, выконваў пісьмовыя заданні. Васілевіч.

[Грэч. kalligraphia — прыгожы почырк.]

калідо́р, ‑а, м.

Праход, які злучае асобныя часткі кватэры, будынка. Калідор гасцініцы. Калідор інтэрната. □ Павялі [салдаты Міколку з дзедам] з пакоя ўсё тымі ж доўгімі змрочнымі калідорамі. Лынькоў. З аднаго пакоя ў другі цераз калідор.. прабегла маленькая старая жанчына з прасам у руках. Арабей. // Вузкі доўгі праход, прастора, абмежаваная з абодвух бакоў. Наверсе свішча вецер,.. але тут, у гэтым калідоры між стромкіх скал, яшчэ больш-менш ціха. Маўр.

калідо́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да калідора. Калідорныя дзверы. □ [Коля] запыніўся ля калідорнага акна ў роздуме. Якімовіч.

2. у знач. наз. калідо́рны, ‑ага, м.; калідо́рная, ‑ай, ж. Той (тая), хто абслугоўвае нумары гасцініцы або камеры астрога. Хлебапёкамі, кухарамі, калідорнымі, падмятайламі былі толькі крымінальнікі, пераважна кароткатэрміновыя. Колас.

•••

Калідорная сістэма гл. сістэма.

калідо́рчык, ‑а, м.

Памянш. да калідор; невялікі калідор.

ка́ліевы, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і калійны. Каліевая соль.

калі́зія, ‑і, ж.

Сутыкненне процілеглых поглядаў, імкненняў, інтарэсаў. Жыццёвая калізія. // Адлюстраванне жыццёвых канфліктаў і барацьбы ў мастацкім творы. Драматычная калізія. Сюжэтныя калізіі. □ Супярэчнасці паміж старым, .. паталагічным, з аднаго боку, і здаровым, новым.., з другога боку, — вось што складае сутнасць і змест калізіі аповесці. «Полымя».

[Лац. collisio.]

ка́лій, ‑ю, м.

Хімічны элемент, метал серабрыста-белага колеру.

•••

Марганцавакіслы калій — каліевая соль марганцавай кіслаты ў выглядзе цёмна-фіялетавых крышталяў.

[Араб. kali.]

калі́йны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да калію. Калійная прамысловасць. Калійны камбінат. // Які змяшчае ў сабе калій. Калійныя солі. Калійныя ўгнаенні.