Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

калашніко́вы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да калашніка. Калашніковая адтуліна. Калашніковы газ.

калашына́, ы́; мн. калашы́ны (з ліч. 2, 3, 4 калашыны́), калашы́н; ж.

Разм. Тое, што і калоша ​1. [Янаш] закасаў калашыну і паказаў чырвоную апухлую лытку. Няхай. З-за куста выскачыў хлапчук з падкасанымі па калена калашынамі. Гурскі.

калашэ́нне, ‑я, н.

Тое, што і каласаванне ​1. Калашэнне жыта.

калга́с, ‑а, м.

У СССР — кааператыўная арганізацыя сялян, якія дабравольна аб’ядналіся для сумеснага вядзення буйнай сацыялістычнай сельскагаспадарчай вытворчасці на аснове грамадскіх сродкаў вытворчасці і калектыўнай працы. Перадавы калгас. Старшыня калгаса. // зб. Калектыў асоб, якія ўваходзяць у гэта аб’яднанне; калгаснікі. Неўзабаве на балотца прыйшоў увесь калгас. [Дзеці] аддалі бацькам рыдлёўкі і ўвесь свой інвентар. Якімовіч.

калга́снік, ‑а, м.

Член калгаса. Пасля вячэры дзед Мікалай расказаў мне ўвесь свой доўгі жыццёвы шлях: шлях панскага батрака — селяніна-бедняка — калгасніка-ўдарніка. Якімовіч.

калга́сніца, ‑ы, ж.

Жан. да калгаснік.

калга́сніцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да калгасніка, калгаснікаў, належыць ім. — Ну, Люба, апраўдала ты давер’е наша, калгасніцкае. Васілевіч.

калга́сны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да калгаса, калгасаў, належыць ім. Калгасны статак. Калгасныя палеткі. Калгаснае будаўніцтва. // Які ўваходзіць у калгас, працуе ў калгасе. Калгаснае сялянства. Калгасны каваль. Калгасны аграном.

2. Заснаваны на калектыўнай форме гаспадаркі. Калгасны лад. Калгасная вытворчасць.

калго́ткі, ‑так; адз. няма.

Памянш. да калготы.

калго́ты, ‑гот; адз. няма.

Жаночыя ці дзіцячыя панчохі, вывязаныя разам са штанамі; штаны-панчохі.

[Чэшск. kalhoty.]