Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

бач, выкл.

  1. Ужыв., каб звярнуць чыю-н. увагу на што-н.

    • Бач! Каго я сустрэў!
  2. пабочн. сл. сл. Бачыш; як бачыш.

    • Яго, бач, не задавальняе пасада.

ба́чанне, , н.

  1. гл. бачыць.

  2. Разумовае ўсведамленне, успрыманне навакольнага свету.

    • Паэтычнае бачанне жыцця.

ба́чна, безас. у знач. вык.

Відаць; можна бачыць, разгледзець.

  • Там б. будзе.
  • Адсюль лесу не б.

ба́чнасць, , ж.

  1. Магчымасць бачыць удалечыню.

    • Добрая б.
  2. Знешні выгляд, які выклікае падманлівае ўражанне, знешняе падабенства чаго-н. (разм.).

    • Гэта толькі б. высакароднасці.

ба́чны, .

Даступны зроку.

  • У вышыні кружыліся ледзь бачныя буслы.

ба́чыцца, ; незак.

  1. Бачыць адзін другога, сустракацца.

    • Б. з сябрамі.
  2. Паўставаць у думках, уяўляцца.

    • Будучае ўжо добра бачыцца.
  3. Успрымацца зрокам, быць бачным.

    • Удалечыні бачацца абрысы гор.

|| зак. убачыцца, і пабачыцца, .

ба́чыць, ; незак.

  1. Мець зрок.

    • Совы добра бачаць ноччу.
  2. Успрымаць зрокам.

    • Б. лугі і палі.
  3. Сустракаць каго-, што-н.

    • Учора бачыў яго ў клубе.
  4. Уяўляць у думках.

    • Б. на стагоддзі ўперад.
  5. Звяртаць увагу, заўважаць.

    • Б. чалавечыя пакуты.
  6. што і з дадан. сказам: Адчуваць, усведамляць, перажываць.

    • Бачу, што Сяргей праўду кажа.

  • Бачыць навылёт (навылет), бачыць наскрозь — вельмі добра ведаць каго-н.

  • Бачыш ты! (разм.) — пры выказванні здзіўлення.

  • Свету белага (божага) не бачыць (разм.) — быць вельмі занятым.

|| зак. убачыць, і пабачыць, .

|| наз. бачанне, .