Verbum

бо, злуч.

1. злуч. уступальны. прычынны. Падпарадкоўвае даданыя сказы з прычынным значэннем; па значэнню супадае са злучнікам «таму што».

   • Хадзем шпарчэй, бо спазнімся.

2. злуч. уступальны. прычынна-супраціўны. Злучае сказы, якія паказваюць на прычыну неабходнасці дзеяння, па свайму значэнню набліжаецца да злучнікаў «а то», «іначай».

   • Я закончу, бо расказваць прыйшлося б цэлы дзень.

3. часц. Ужыв. ў мове пасля слова з лагічным націскам і служыць для указання на дадзенае слова (разм.).

   • Праўду бо кажуць: не гані каня дубцом, а гані аўсом.

боб​¹, ✂, м.

1. Аднагадовая агародная расліна сямейства бабовых з авальным насеннем у струках.

2. Плады гэтай расліны.

   • Параны б.

◊

• Наесціся жалезнага бобу (разм.) — набрацца цярплівасці.

• Хто ў боб, хто ў гарох (разм. неадабр.) — пра нязладжаныя, няўзгодненыя дзеянні.

• Бобу ў гаросе шукаць (разм. неадабр.) — рабіць што-небудзь недарэчнае.

|| прым. бабовы, ✂.

боб​², ✂, м.

У бобслеі: род саней з рулявым кіраваннем.

бо́бка, ✂, ж. (разм.).

1. Асобнае зерне чаго-н.

   • Б. гароху.

2. Круглы камячок, шарык.

   • Бобкі граду.

3. Круглая крапінка на матэрыі і інш., гарошынка.

   • Сукенка ў бобкі.

бо́брык, ✂, м.

Від сукна з кароткім стаячым ворсам.

|| прым. бобрыкавы, ✂.

бо́брыкам, прысл.

Пра кароткую мужчынскую стрыжку, пры якой спераду пакідаюцца стаячыя валасы.

• Стрыгчыся б.

бо́бслей, ✂, м.

Від спорту: скарасны спуск з гор па ледзяной трасе на бобе.

бог, ✂, м.

1. Паводле рэлігійных уяўленняў — вярхоўная ўсемагутная істота, якая стварыла свет і кіруе ім.

2. перан. Выдатны спецыяліст у якой-н. справе.

   • Б. электразваркі.

◊

• Як бог дасць (разм.) — як прыйдзецца.

• Божа збаў (разм.) — ні ў якім разе, ні пры якіх абставінах.

• Дай (не дай) бог (божа) (разм.) — пра пажаданні чаго-н.

• Крый бог (разм.) — выраз ужыв. як засцярога ад чаго-н., як забарона рабіць што-н. небяспечнае.

• Напрамілы бог (разм.) — вельмі прасіць аб чым-н.

• Няхай бог крые (мілуе, ратуе, бароніць) (разм.) — ужыв. як пажаданне пазбаўлення ад чаго-н. непрыемнага.

• Памагай бог (разм.) — пажаданне поспеху, удачы ў працы, добрай справе.

• Як у бога за пазухай (разм.) — без асаблівага клопату, пры поўным забеспячэнні.

|| памянш. бажок, ✂.

|| прым. божы, ✂ і боскі, ✂.

• Кожны божы дзень (штодзённа; разм.).
• Божая кароўка (жучок чырвонай або жоўтай афарбоўкі з чорнымі кропкамі).
• Боскае стварэнне.

богаадсту́пнік, ✂, м.

Той, хто адмовіўся ад рэлігіі, ад веры ў бога.

|| ж. богаадступніца, ✂.

|| прым. богаадступніцкі, ✂.

богаадсту́пніцтва, ✂, н.

Адмаўленне ад веры ў бога.