Verbum

увагнаць, ✂; зак.

1. каго (што) у што. Загнаць унутр.

   • У. жывёлу ў хлеў.

2. што ў што. З сілай убіць, уткнуць.

   • У. рыдлёўку ў зямлю.

3. перан., каго (што) у што. Давесці да якога-н. стану (звычайна непрыемнага).

   • У. у пот.
   • У. у чырвань.
   • У. у расходы.

|| незак. уганяць, ✂.

увагнуты, ✂.

Які мае дугападобную паверхню з угінам унутр.; проціл. выпуклы.

• Увагнутае люстра.

|| наз. увагнутасць, ✂.

увагнуцца, ✂; зак.

1. Прагнуцца ўнутр, утварыўшы паглыбленне.

2. Сагнуцца пад цяжарам чаго-н., згорбіцца.

|| незак. угінацца, ✂.

увагнуць, ✂; зак.

1. Сагнуць, уціснуць унутр чаго-н., зрабіць паглыбленне ў чым-н.

2. Апусціць уніз, схіліць (галаву, плечы і пад.).

3. З цяжкасцю сагнуць.

   • Дрот цвёрды, насілу ўвагнуў.

|| незак. угінаць, ✂.

уважлівы, ✂.

1. Прасякнуты ўвагай (у 1 знач.), сканцэнтраваны.

   • У. слухач.
   • У. позірк.

2. Які праяўляе ўвагу (у 2 знач.), чулы.

   • У. гаспадар.
   • Уважліва (прысл.) аднесціся да просьбы старога чалавека.

3. Дастатковы для апраўдання чаго-н.

   • Уважлівая прычына.

|| наз. уважлівасць, ✂.

уважыць, ✂; зак.

1. Выканаць, прызнаўшы абгрунтаваным.

   • У. чыю-н. просьбу.

2. Аказаць каму-н. павагу, выканаўшы яго жаданне.

   • У. старога чалавека.

3. Зрабіць уступку, прыняўшы пад увагу што-н.

   • Яму нельга не ў., ён старэйшы.

увайсці, ✂; зак.

1. Уступіць, пранікнуць унутр.

   • У. ў дом.
   • У. ў гісторыю (перан. захавацца ў памяці чалавецтва).

2. Уключыцца ў склад, у члены чаго-н.

   • У. ў склад праўлення.

3. Змясціцца.

   • У бочку ўвайшло яшчэ адно вядро вады.

4. Асвоіцца з чым-н., унікнуць у што-н.

   • У ў новую работу.
   • У. ў курс справы.

5. У спалучэнні з абстрактнымі назоўнікамі азначае пачатак дзеяння, стану, названага назоўнікам.

   • У ў моду (стаць звычайным, прывычным).
   • У ў прывычку (стаць прывычным).
   • У ў азарт (моцна захапіцца чым-н., адчуць запал да чаго-н.).
   • У. ў давер (пачаць карыстацца даверам).
   • У ў сілу (падужэць, а таксама стаць законным, дзейным).

6. Прайсці які-н. шлях (разм.).

   • У дзесяць кіламетраў.

|| незак. уваходзіць, ✂.

|| наз. уваход, ✂ і уваходжанне, ✂.

увалачы, ✂; зак. (разм.).

1. Уцягнуць, з цяжкасцю ўнесці ўнутр чаго-н.

   • У мех з бульбай у сенцы.

2. Украсці. Воўк увалок авечку.

|| незак. увалакаць, ✂.

уваліцца​¹, ✂; зак.

1. у што. Упасці ўнутр чаго-н.

   • У ў сажалку.

2. Стаць упалым.

   • Шчокі ўваліліся.

3. Абрушыцца ўнутр чаго-н. (разм.).

   • Увалілася страха гумна.

4. Увайсці з шумам, цяжка (разм.).

   • У сені ўваліўся цэлы натоўп.

|| незак. увальвацца, ✂.

уваліцца​², ✂; зак.

Пра сукно, шэрсць: ушчыльніцца ў працэсе валення, стаць цвёрдым.

• Сукно добра ўвалілася.

|| незак. увальвацца, ✂.