Verbum

калючка, ✂, ж.

1. Усякае колкае вастрыё, шып, тое, што колецца.

   • К. ружы.

2. перан. З’едлівая заўвага, вострая насмешка,

калючы, ✂.

1. Які мае калючкі, з калючкамі.

   • К. дрот.
   • Калючая ружа.

2. Які колецца, робіць уколы.

   • Калючая барада.
   • К. ржэўнік.

3. перан. Са злой насмешкай, нядобры.

   • Калючае слова.
   • К. позірк.

4. перан. Які непрыхільна, недаверліва ставіцца да ўсяго; нелюдзімы (пра чалавека).

   • У апошнія часы сын стаў калючым.

|| наз. калючасць, ✂.

каля, прыназ.

1. Ужыв. для абазначэння асобы, прадмета, месца, паблізу або вакол якіх адбываецца што-н., размяшчаецца хто-, што-н.

   • Дрэва расце к. акна.
   • Турысты паселі к. вогнішча.

2. Ужыв. пры абазначэнні аб’екта, у дачыненні да якога адбываецца дзеянне, на які накіравана дзеянне.

   • К. кветак вельмі многа працы.

3. Ужыв. пры абазначэнні прыблізнай велічыні, меры чаго-н., пры ўказанні на пэўную пару, да якой падышоў ці падыходзіць час.

   • Хаце к. сарака гадоў.
   • У мяшку к. двух пудоў мукі.
   • Цягнік прыбывае к. 16 гадзін.

каля..., прыстаўка.

Утварае:

1. назоўнікі і прыметнікі са знач. знаходжання побач, поблізу, напр. калякветнік, каляплоддзе, каляплоднік, калявосевы, калявушны, калязоркавы, калямесячны, каляпланетны;

2. прыметнікі са знач. які не да канца, не поўнасцю належыць да чаго-н., які толькі знешне адносіцца да чаго-н., напр. калялітаратурны, калянавуковы, калятэатральны;

3. прыметнікі са знач. прыблізнасці па часе, напр. каляпаўдзённы.

калявушны, ✂.

Які знаходзіцца каля вуха.

• Калявушная залоза.

каляда, ✂, ж.

Даўнейшы абрад хаджэння па хатах у калядныя вечары з віншаваннем, велічальнымі песнямі, а таксама песня, што спяваецца ў час гэтага абраду і падарункі, атрыманыя ад гаспадара за віншаванне і песні.

|| прым. калядны, ✂.

калядаваць, ✂; незак.

Хадзіць па дварах у калядныя вечары, віншаваць гаспадароў, спяваючы калядныя песні.

|| наз. калядаванне, ✂.

каляднік, ✂, м.

Той, хто калядуе, ходзіць па калядзе.

• У акно пастукалі каляднікі.

калядніца, ✂, ж.

Калядная пара, калядная ноч.

каляды, ✂ і коляды, ✂

Народнае зімовае свята дахрысціянскага паходжання.

|| прым. калядны, ✂.

• Калядныя маразы.