Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

ухвальны, (разм.).

Які заключае ў сабе, выражае ўхвалу.

  • Ухвальныя словы.

ухіл, , м.

  1. Нахіленая пакатая паверхня, схіл.

    • Цягнік ідзе пад у.
  2. перан. Пэўны напрамак дзейнасці, інтарэсаў, спецыялізацыі.

    • Школа з мастацкім ухілам.
  3. перан. Адхіленне, адыход ад асноўнай лініі ў поглядах, палітыцы.

    • Правы ў.

ухілісты, .

Пазбаўлены пэўнасці, яснасці, непрамы.

  • У. адказ.

|| наз. ухілістасць, .

ухіліцца, ; зак.

  1. ад каго-чаго і без дапаўнення. Адхіліцца, адсунуцца ўбок, каб пазбегнуць чаго-н.

    • У. ад удару.
  2. Адысці ад прамога напрамку.

    • Дарога ўхілілася ўлева.
  3. перан., ад чаго. Пазбягаючы чаго-н., устараніцца, адмовіцца ад чаго-н.

    • У. ад прамога адказу.
    • У. ад абавязкаў.

|| незак. ухіляцца, .

|| наз. ухіленне, .

ухітрыцца, ; зак.

Сумець, умудрыцца зрабіць што-н. цяжкае, што патрабуе спрыту, знаходлівасці.

  • Ухітрыўся прабрацца незаўважаным.

|| незак. ухітрацца, .

ухмылка, , ж. (разм.).

Тое, што і усмешка.

  • Хітрая ў.
  • Крывая ў.

ухмыляцца, ; незак. (разм.).

Тое, што і усміхацца.

|| зак. ухмыльнуцца, .

уходаць, ; зак. (разм.).

  1. Пазбавіць жыцця, забіць.

  2. Змардаваць, змучыць.

    • Уходала яго хвароба.
    • Уходалі сіўку крутыя горкі (прымаўка).
  3. Патраціць, расходаваць або з’есці.

    • У. многа грошай.
    • Уходалі гаршчок кашы.

ухутаць, ; зак.

Захутаць, абгарнуць з усіх бакоў.

  • У. дзіця ў коўдру.

|| незак. ухутваць, .

|| звар. ухутацца, .

|| незак. ухутвацца, .

|| наз. ухутванне, .