Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

барада́ч, , м. (разм.).

Чалавек з барадой (у 1 знач.).

  • У дзвярах паказаўся незнаёмы б.

баражы́раваць, ; незак. (спец.).

Ахоўваць аб’екты ад авіяцыі праціўніка, патруляваць у паветры (пра самалёты).

|| наз. баражыраванне, .

баразна́, , ж.

  1. Канаўка на паверхні глебы, зробленая плугам ці іншымі сельскагаспадарчымі прыладамі.

    • Роўныя барозны.
  2. перан. Пачынанне ў якой-н. галіне.

|| памянш. баразёнка, .

|| прым. баразённы, .

баразні́ць, ; незак.

  1. Рабіць барозны чым-н.

    • Плугам б. зямлю.
  2. Пакідаць пасля сябе сляды, падобныя на барозны.

    • Б. прасторы акіянаў.
  3. перан. Утвараць складкі, маршчыны.

    • Маршчыны баразнілі лоб.

|| зак. збаразніць, .

бара́к, , м.

Лёгкае драўлянае збудаванне для часовага жылля.

  • Жыць у бараках.

|| прым. барачны, .

бара́н1, , м.

Двухручны рубанак для габлявання дошак.

бара́н2, , м.

  1. Жвачная млекакормячая жывёліна з густой воўнай і выгнутымі рагамі; самец авечкі.

    • Горны б.
  2. (таксама перан. пра тупога, някемлівага чалавека; лаянк.).

  • Уперціся як баран (разм. неадабр.) — пра ўпартага чалавека.

  • Як баран на новыя вароты (глядзець) (разм.) — глядзець на што-н. разгублена, нічога не разумеючы.

|| памянш.-ласк. баранчык, .

|| прым. барановы, .

  • Б. лой.

барана́, , ж.

Сельскагаспадарчая землеапрацоўчая прылада ў выглядзе рамы з вертыкальнымі зубамі для рыхлення глебы.

баранава́льшчык, , м.

Той, хто барануе.

|| ж. баранавальшчыца, .

баранава́ць, ; незак.

  1. Разрыхляць глебу бараной.

  2. Пакідаць баразну, след на чым-н. (разм.).

    • Жэрдка баранавала зямлю.

|| зак. узбаранаваць, , забаранаваць, і пабаранаваць, .

|| наз. баранаванне, .