Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

перагрупаваць, ; зак.

Згрупаваць нанава, іначай.

  • П. палкі перад наступленнем.

|| незак. перагрупоўваць, .

|| наз. перагрупоўка, .

перагрызці, ; зак.

  1. Грызучы, падзяліць на дзве часткі.

    • П. вяроўку.
  2. Пагрызці ўсё, многае.

|| незак. перагрызаць, .

перагрызціся, ; зак.

  1. Пра жывёл: пакусаць адзін другога.

  2. перан. Перасварыцца (разм. неадабр.).

    • Учора перагрызліся, дык і сёння не размаўляюць.

перагрэцца, ; зак.

  1. Нагрэцца надта моцна.

    • Матор перагрэўся.
  2. Знаходзячыся доўга пад сонечнымі прамянямі, у лазні і пад., нанесці гэтым сабе шкоду.

    • П. на сонцы.

|| незак. перагравацца, .

|| наз. пераграванне, і перагрэў, .

перагрэць, ; зак.

Нагрэць вельмі моцна.

  • П. паяльнік.

|| незак. пераграваць, .

|| наз. пераграванне, і перагрэў, .

  • П. металу.
  • П. матора.

перагуквацца, ; незак.

Абменьвацца час ад часу воклічамі, словамі, гукамі, даючы знаць пра сябе.

  • П. ў лесе.

|| аднакр. перагукнуцца, .

перагуляць, ; зак.

  1. Прагуляць звыш меры, больш, чым патрэбна.

  2. Згуляць паўторна.

    • П. партыю ў шахматы.

|| незак. перагульваць, .

|| наз. перагульванне, .

перад1, , м.

  1. Пярэдняя частка чаго-н.

    • П. сукенкі.
  2. Тое, што і перадок (у 1 знач.).

  3. звычайна мн. Частка абутку, што ахоплівае верх ступні.

перад2, прыназ.

  1. На невялікай адлегласці ад пярэдняга боку чаго-н., насупраць каго-, чаго-н.

    • П. хатай.
  2. За некаторы час да чаго-н.

    • П. захадам сонца.
  3. Служыць для ўказання асобы, з’явы, у адносінах да якіх робіцца што-н.

    • Не адступаць п. цяжкасцямі.
  4. У параўнанні з кім-, чым-н.

    • Чаго варты гэты конь п. тым ламавіком.

перад..., прыстаўка.

  1. Ужыв. пры ўтварэнні назоўнікаў і азначае: спераду чаго-н., напр. перадгор’е, перадсэрдзе, перадгісторыя, перадумова.

  2. Ужыв. пры ўтварэнні прыметнікаў і азначае: раней (у часе або прасторы) чаго-н., напр. пераднавальнічны, перадпасяўны, перадінфарктны, пераднаціскны.