Verbum

казачны, ✂.

1. гл. казка.

2. перан. Незвычайны, дзівосны, цудоўны, небывалы.

   • К. куточак.
   • Казачная цана.

|| наз. казачнасць, ✂.

казачок​¹, ✂, м.

1. гл. казак .

2. У рускіх дваран, памешчыкаў: хлопчык-слуга.

казачок​², ✂, м.

Народны танец з паступова нарастаючым рытмам, а таксама музыка да гэтага танца.

казеін, ✂, м.

Бялковае клейкае рэчыва, якое ўтвараецца пры стварожванні малака.

|| прым. казеінавы, ✂.

• К. клей.

казеліць:

• Казеліць зрэнкі (вочы) — скасавурыўшыся, пільна ўглядацца ў каго-, што-н.

каземат, ✂, м.

1. Абарончае збудаванне для ўкрыцця ад бомб і снарадаў праціўніка, захоўвання баепрыпасаў і пад., раней — браніраванае памяшканне на караблях (спец.).

2. Адзіночная камера ў крэпасці, турме для трымання зняволеных.

|| прым. казематны, ✂.

казёл, ✂, м.

1. Дзікая млекакормячая жывёліна сямейства пустарогіх, якая водзіцца звычайна ў гарах.

   • Сібірскі к.

2. Самец дамашняй казы.

   • Як з казла малака (няма ніякай карысці).
   • Пусціць казла ў агарод (дапусціць каго-н. туды, дзе ён хоча мець выгаду; разм. іран.).

3. Від бабкі, якая складаецца з некалькіх снапоў ячменю або аўса, пастаўленых так, што каласы схаваны ўнутр (разм.).

4. Гімнастычны снарад у выглядзе кароткага, абабітага скурай бруса на чатырох высокіх ножках.

   • Скакаць цераз казла.

5. Назва гульні ў карты, даміно (разм.).

   • Забіваць казла.

6. Легкавы аўтамабіль павышанай праходнасці (разм.).

   • Туды толькі на казле праедзеш.

|| памянш. козлік, ✂.

|| прым. казліны, ✂.

• Казліная барада (вузкая і доўгая).

казённы, ✂.

1. Які мае адносіны да казны (у 1 знач.), дзяржаўны (уст.).

   • Казённая маёмасць.

2. перан. Бюракратычны, фармальны (неадабр.).

   • Казённыя адносіны.

○

• Казённая палата — у царскай Расіі: губернская ўстанова па падатках.

• Казённая частка (спец.) — задняя частка агнястрэльнай зброі, з якой яна зараджаецца.

|| наз. казённасць, ✂.

казіно, нескл., н.

Ігральны дом або рэстаран з эстрадай.

казка, ✂, ж.

1. Апавядальны, звычайна народна-паэтычны твор пра выдуманых асоб і падзеі, пераважна з удзелам чарадзейных фантастычных сіл.

   • Беларускія народныя казкі.
   • Казкі народаў Усходу.

2. Выдумка, няпраўда, мана.

   • Усё гэта — казкі.
   • Бабскія казкі (беспадстаўныя нагаворы).

◊

• Казка пра белага бычка (разм. неадабр.) — пра бясконцае паўтарэнне аднаго і таго ж з самага пачатку.

• Ні ў казцы сказаць, ні пяром апісаць — пра каго-, што-н. прыгожае.

|| памянш. казачка, ✂.

|| прым. казачны, ✂.

• К. жанр.