Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

лей гл. лея².

лейбары́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

Член партыі лейбарыстаў у Вялікабрытаніі і некаторых іншых краінах.

|| ж. лейбары́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

|| прым. лейбары́сцкі, -ая, -ае.

лейб-...

Першая састаўная частка складаных слоў, якая абазначае: які знаходзіцца пры манарху, служыць пры двары, напр.: лейб-медык, лейб-гвардыя.

ле́йка¹, -і, ДМ ле́йцы, мн. -і, ле́ек, ж.

1. Прыстасаванне ў выглядзе конуса з вузкай трубкай для пералівання і фільтравання вадкасцей.

2. Пасудзіна для палівання раслін з ручкай, носікам і рассейвальнікам, што дазваляе падаваць ваду ў патрэбнай колькасці.

|| прым. ле́ечны, -ая, -ае.

ле́йка², -і, ДМ ле́йцы, мн. -і, ле́ек, ж.

Серыя фотаапаратаў, бінокляў і інш., якія выпускаюцца аднайменнай кампаніяй.

лейкапла́стыр, -у, м.

Пластыр у выглядзе тканіннай і інш. палоскі з нанесенай на яе змацавальнай клейкай масай.

|| прым. лейкапла́стырны, -ая, -ае.

лейкацы́ты, -аў, адз.ы́т, Мы́це, м. (спец.).

Састаўная частка крыві — бясколерныя клеткі, якія паглынаюць бактэрыі і выпрацоўваюць антыцелы.

|| прым. лейкацы́тны, -ая, -ае і лейкацыта́рны, -ая, -ае.

лейко́з, -у, м.

Пухліннае захворванне крывятворнай тканкі, пры якім рэзка павялічваецца колькасць лейкацытаў (разм. белакроўе).

|| прым. лейко́зны, -ая, -ае.

лейтматы́ў, -ты́ву, мн.ы́вы, -ты́ваў, м.

1. Асноўны матыў, які паўтараецца на працягу ўсяго музычнага або літаратурнага твора.

Л. рамана.

2. перан. Асноўная думка твора або выказвання, якая неаднаразова паўтараецца і падкрэсліваецца.

|| прым. лейтматы́ўны, -ая, -ае.

лейтэна́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

Афіцэрскае званне або чын у арміі, флоце, міліцыі, а таксама асоба, якая носіць гэта званне або мае гэты чын.

Малодшы л. (першае афіцэрскае званне).

|| прым. лейтэна́нцкі, -ая, -ае і лейтэна́нтаў, -ава.