Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

бруд, -у, М -дзе, м.

1. Тое, чым што-н. забруджана; гразь.

Б. на руках.

Куча бруду.

2. перан. Што-н. нізкае, амаральнае.

Жыць без бруду і падману.

бру́дзіцца, -джуся, -дзішся, -дзіцца; незак.

Станавіцца брудным, пэцкацца.

|| зак. забру́дзіцца, -джуся, -дзішся, -дзіцца.

бру́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; каго-што і без дап.

1. Рабіць брудным.

Б. сцены.

Б. у пакоі.

2. перан. Няславіць, чарніць.

Б. чэснае імя.

|| зак. забру́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны.

бру́дны, -ая, -ае.

1. Нячысты, з брудам на паверхні, засмечаны.

Брудныя рукі.

2. Пра колер: невыразны, няяркі, нячысты.

Б. колер.

3. перан. Пазбаўлены маральнай чысціні, агідны.

Брудная душа.

|| наз. бру́днасць, -і, ж.

брудэрша́фт, -а, м.

У выразе: піць брудэршафт або на брудэршафт з кім — трымаючы чаркі ў скрыжаваных руках і чокаючыся, выпіць у знак замацавання сяброўства і права звяртацца на «ты».

бруі́цца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -і́цца; незак.

Цячы, пераліваючыся струменямі (пра ручай, крыніцу і пад.).

Бруіцца празрысты ручай.

бруі́ць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -і́ць; незак.

Тое, што і бруіцца.

Кроў бруіць у жылах.

брук, -у, м.

Праезджая частка вуліцы, плошчы, якая вымашчана каменем.

брукава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны; незак., што.

Укладаць каменем (вуліцы, дарогі, плошчы і пад.).

|| зак. вы́брукаваць, -кую, -куеш, -куе; -куй; -каваны і забрукава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны.

|| наз. брукава́нне, -я, н.

бруне́т, -а, Ме́це, мн. -ы, -аў, м.

Мужчына з чорнымі або вельмі цёмнымі валасамі.

|| ж. бруне́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.