Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

дзесяцірублёўка, -і, ДМ -лёўцы, мн. -і, -лёвак, ж. (разм.).

Грашовы знак вартасцю ў дзесяць рублёў.

дзе́сяць, -і́, -ццю́, ліч. кольк.

Лік і колькасць 10.

Д. чалавек.

Д. гадоў.

Ні ў пяць ні ў дзесяць (разм., неадабр.) — ні туды ні сюды; ні так ні гэтак.

|| парадк. дзяся́ты, -ая, -ае.

Дзясятыя гады мінулага стагоддзя.

Гэта справа дзясятая (перан.: няважная, другарадная; разм.).

Пятае праз дзясятае (разм., жарт.) — непаслядоўна, пераскокваючы з аднаго на другое (расказваць, пераказваць).

дзетазабо́йства, -а, мн. -ы, -аў, н.

Забойства дзіцяці.

дзетазабо́йца, -ы, ДМ -цу, Т -эм, м.; ДМ -цы, Т -ай (-аю), ж., мн. -ы, -аў.

Забойца дзіцяці.

дзетараджэ́нне, -я, н.

Стварэнне патомства, нараджэнне дзяцей.

дзетвара́, -ы́, ж., зб. (разм.).

Малыя дзеці.

Двор поўніўся галасамі дзетвары.

дзетдо́м, -а, мн. -дамы́, -дамо́ў, м. (разм.).

Дзіцячы дом, выхаваўчая ўстанова для дзяцей, якія засталіся без бацькоўскай апекі.

|| прым. дзетдо́маўскі, -ая, -ае.

Дзетдомаўскае дзіця.

дзетдо́мавец, -маўца, мн. -маўцы, -маўцаў, м. (разм.).

Выхаванец дзіцячага дома.

|| ж. дзетдо́маўка, -і, ДМ -маўцы, мн. -і, -мавак.

дзетса́д, -а, мн. -ы́, -о́ў, м. (разм.).

Дзіцячы сад, выхаваўчая ўстанова для дзяцей дашкольнага ўзросту.

|| прым. дзетса́даўскі, -ая, -ае.

дзе́ўка, -і, ДМ дзе́ўцы, мн. -і, дзе́вак, ж. (разм.).

Паўналетняя незамужняя жанчына.

Дзеўкі спявалі купальскія песні.