Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

бранявы́, -а́я, -о́е.

1. Пакрыты бранёю.

Б. аўтамабіль.

2. Які з’яўляецца бранёю.

Бранявыя пліты.

браняно́сец, -но́сца, мн.о́сцы, -но́сцаў, м.

1. Вялікі браніраваны ваенны карабель з магутнай артылерыяй на борце (гіст.).

2. Млекакормячая жывёліна сямейства непаўназубых, пакрытая панцырам з акасцянелых скураных шчыткоў, якая жыве ў Паўднёвай і Цэнтральнай Амерыцы.

браняно́сны, -ая, -ае.

Пакрыты бранёю (у 2 знач.).

Б. крэйсер.

браняпо́езд, -а, М -дзе, мн. бронепаязды́, бронепаяздо́ў, м.

Браніраваны цягнік, прызначаны для баявых дзеянняў у паласе чыгункі.

бранята́нкавы, -ая, -ае.

Пра войскі: які мае на ўзбраенні танкі і самаходныя артылерыйскія ўстаноўкі.

брас, -у, м.

Стыль спартыўнага плавання на грудзях, пры якім рукі і ногі рухаюцца сіметрычна пад вадой.

брасі́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

Спартсмен, які плавае брасам.

|| ж. брасі́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

брат, -а, М бра́це, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Сын у адносінах да іншых дзяцей гэтых жа бацькоў.

Родны б.

2. Усякі чалавек, якога яднае з тым, хто гаворыць, агульнасць радзімы, інтарэсаў, становішча, умоў і пад.

Браты па зброі.

3. Форма сяброўскага звароту да мужчыны (разм.).

4. К бра́це. Ласкавы зварот да мужчыны, дарослага хлопца (разм.).

У шпіталь ездзіў, б.?

5. Член рэлігійнай абшчыны, брацтва (у 2 знач.); манах.

Ваш брат (разм.) — вы і на вас падобныя.

На брата (разм.) — на кожнага.

Свой брат (разм.) — пра чалавека аднолькавага стану, становішча.

|| памянш.-ласк. бра́цік, -а, мн. -і, -аў, м. (да 1 знач.) і брато́к, -тка́, мн. -ткі́, -тко́ў, м. (да 3 знач.).

|| прым. бра́тні, -яя, -яе (да 1 знач.) і бра́цкі, -ая, -ае (да 2 знач.).

бра́тавая, -ай, мн. -ыя, -ых, ж.

Жонка брата.

братазабо́йства, -а, мн. -ы, -ваў, н.

Забойства свайго брата, братоў (у 1 і 2 знач.).

|| прым. братазабо́йчы, -ая, -ае.

Братазабойчая вайна.