Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

блудні́ца, -ы, мн. -ы, -ніц, ж. (уст.).

Жанчына лёгкіх паводзін, распусніца.

блу́дны¹, -ая, -ае.

1. Які ходзіць, блукае, не знаходзячы месца, дому.

2. Не прамы, звілісты, дзе лёгка заблудзіць.

Блудная дарога.

3. перан. Не такі, як прынята, не зусім звычайны.

Блудны сын — пра легкадумнага, свавольнага чалавека, які раскаяўся ў сваіх памылках.

блу́дны², -ая, -ае.

Распусны, непрыстойны (разм.).

Блудныя жарты.

блу́за, -ы, мн. -ы, блуз, ж.

Прасторная верхняя сарочка без пояса.

Рабочая б.

блу́зка, -і, ДМ -зцы, мн. -і, -зак, ж.

Жаночая кофтачка з лёгкай тканіны.

Батыставая б.

блука́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. Бязмэтна хадзіць, гуляць.

Б. па вуліцы.

2. Пераязджаць з месца на месца, хадзіць у пошуках каго-, чаго-н.

Б. па свеце.

3. перан. Пераходзіць з аднаго прадмета на другі, не спыняючыся на чым-н. (пра погляд, вочы, думкі).

Блукаюць думкі.

|| наз. блука́нне, -я, н.

блы́танік, -а, мн. -і, -аў, м. (разм.).

Той, хто дрэнна ў чым-н. разбіраецца, блытае факты.

блытані́на, -ы, ж.

Неразбярыха, нешта заблытанае, няяснае, бесталковае.

Б. ў паказаннях сведкі.

блы́таны, -ая, -ае.

1. Бязладна пераплецены, заблытаны.

Блытаныя ніткі.

Блытаныя сцежкі.

2. У якім цяжка разабрацца; нелагічны, супярэчлівы.

Блытаныя думкі.

|| наз. блы́танасць, -і, ж.

блы́тацца, -аюся, -аешся, -аецца; -аны; незак.

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Бязладна пераплятацца (пра ніткі, валасы, дарогі і пад.).

Ніткі блытаюцца.

2. Чапляцца за што-н., заблытвацца.

Ногі блытаюцца ў траве.

3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Траціць яснасць, дакладнасць (пра думкі, словы і пад.).

Думкі пачалі б.

4. Рабіць, гаварыць няясна, недакладна; збівацца.

Б. ў адказе.

5. Пераходзіць з месца на месца; блукаць (разм.).

Б. па хатах.

6. Падтрымліваць сувязь з людзьмі, паводзіны якіх выклікаюць неадабрэнне (разм.).

Б. з дрэннай кампаніяй.

|| зак. заблы́тацца, -аюся, -аешся, -аецца; -аны (да 1—4 знач.), зблы́тацца, -аюся, -аешся, -аецца; -аны (да 1, 3, 4 і 6 знач.), пераблы́тацца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -аецца (да 1 і 3 знач.) і ублы́тацца, -аюся, -аешся, -аецца; -аны (да 2 знач.).