Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

тыра́нства, -а, н.

1. Паводзіны, учынкі тырана (у 2 знач.).

2. Дэспатызм, жорсткасць.

Мінуліся часы яго т.

тыра́нстваваць, -твую, -твуеш, -твуе; -твуй; незак. (разм.).

Прыгнятаць, мучыць каго-н., быць тыранам (у 3 знач.).

Т. у сям’і.

ты́рса, -ы, ж.

Від кавылю.

тырча́ць, -чу́, -чы́ш, -чы́ць; -чы́м, -чыце́, -ча́ць; -чы́; незак.

Тое, што і тарчаць.

ты́сяча, -ы, мн. -ы, ты́сяч.

1. ліч. кольк. Лік і колькасць 1000.

Т. рублёў.

2. ж. звычайна мн. Вельмі многа, вялікая колькасць.

На мітынг сабраліся тысячы людзей.

|| парадк. ты́сячны, -ая, -ае.

тысяча...

Першая састаўная частка складаных слоў са знач.: які змяшчае тысячу якіх-н. адзінак, напр.: тысячаградусны, тысячакіламетровы, тысячарублёвы, тысячатонны, тысячагаловы.

тысячагадо́вы, -ая, -ае.

1. гл. тысячагоддзе.

2. Які праіснаваў тысячу гадоў.

Тысячагадовы Полацк.

тысячагало́сы, -ая, -ае.

Які складаецца з тысячы, мноства галасоў; утвораны тысячай, мноствам галасоў.

Т. птушыны хор.

тысячаго́ддзе, -я, мн. -і, -яў, н.

1. Прамежак часу ў тысячу гадоў.

Надыходзіць трэцяе т.

2. чаго. Гадавіна падзеі, што адбылася тысячу гадоў таму.

|| прым. тысячагадо́вы, -ая, -ае.

ты́сячны, -ая, -ае.

1. гл. тысяча.

2. Які складаецца з тысячы якіх-н. адзінак.

Т. мітынг.

3. Вартасцю ў тысячу рублёў або які ацэньваецца тысячамі.

4. Які атрымліваецца пры дзяленні на тысячу.

Адна тысячная доля секунды.

5. у знач. наз. ты́сячная, -ай, ж. Тысячная частка чаго-н.

Адна тысячная.