Verbum

шмат¹, прысл.

1. Вялікая колькасць, дастатковая колькасць каго-, чаго-н., многа.

Ш. працуе.

Ш. часу прайшло.

Працы ў мяне цяпер ш. (у знач. вык.). Ці ш. людзей сабралася?

2. У спалучэнні з прым. і прысл. вышэйш. ст. азначае: значна, намнога.

Ён ш. маладзейшы за мяне.

3. У спалучэнні з адноснымі займеннікамі абазначае: многія, многае.

Ш. каму расказала пра гэта.

Ш. якія падзеі адбыліся за гэты час.

шмат², -а́, М шмаце́, мн. -ы́, -о́ў, м. (разм.).

Абрывак, адарваны кавалак чаго-н.

Валяліся шматы паперы.

шмат...

Першая частка складаных слоў у знач. шмат¹, многа, напр.: шматвопытны, шматвяковы, шматгалосы, шматскладовы, шматкаляровы.

шматабяца́ючы, -ая, -ае.

Які падае вялікія надзеі, прадракае што-н. значнае.

Ш. студэнт.

Шматабяцаючая паездка.

шмата́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; незак., каго-што (разм.).

Моцна хістаць, трэсці; шкуматаць.

Вецер шматаў брызент.

|| зак. пашмата́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны.

|| аднакр. шматану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.

|| наз. шмата́нне, -я, н.

шматбако́вы, -ая, -ае.

1. Абавязковы для некалькіх зацікаўленых бакоў ці ўдзельнікаў чаго-н.

Ш. дагавор.

2. Які вызначаецца шырынёй, разнастайнасцю, рознабаковы.

Шматбаковая дапамога.

|| наз. шматбако́васць, -і, ж.

шматгадо́вы, -ая, -ае.

Які жыве, існуе, працягваецца шмат гадоў.

Шматгадовыя травы.

Шматгадовая дзейнасць.

шматгра́нны, -ая, -ае.

1. Які мае некалькі граней.

Ш. камень.

2. перан. Усебаковы, рознабаковы.

Шматгранная дзейнасць.

|| наз. шматгра́ннасць, -і, ж. (да 2 знач.).

шматзна́чны¹, -ая, -ае.

1. Які мае вялікае значэнне, важныя вынікі, значны ўплыў на каго-, што-н.

Шматзначная падзея.

2. Які робіць намёк на што-н. важнае, пра многае гаворыць.

Ш. позірк.

Шматзначна (прысл.) усміхацца.

3. Які мае многа значэнняў.

Шматзначнае слова.

|| наз. шматзна́чнасць, -і, ж.

шматзна́чны², -ая, -ае.

Які складаецца з многіх лічбавых знакаў.

Шматзначная лічба.

|| наз. шматзна́чнасць, -і, ж.