Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

гелія... (гл. геліё...).

Першая састаўная частка складаных слоў; ужыв. замест «геліё...», калі націск падае на другую частку, напр.: геліяграфія, геліяскоп, геліятэрапія, геліяўстаноўка.

геліятро́п, -у, м.

1. Садовая травяністая расліна сямейства бурачнікавых з ліловымі ці белымі пахучымі кветкамі.

2. Мінерал цёмна-зялёнага колеру з чырвонымі плямамі і палоскамі.

|| прым. геліятро́пны, -ая, -ае.

геліятэ́хніка, -і, ДМ -ніцы, ж.

Галіна навукі і тэхнікі, тэорыя і практыка выкарыстання сонечнай энергіі для тэхнічных мэт.

|| прым. геліятэхні́чны, -ая, -ае.

гемаглабі́н, -у, м.

Бялковае рэчыва ў складзе крыві, якое надае ёй чырвоны колер і пераносіць кісларод ад органаў дыхання да тканак арганізма.

|| прым. гемаглабі́навы, -ая, -ае.

гемаро́й, -ю, м.

Хвароба, звязаная з застоем крыві ў ніжняй частцы прамой кішкі і расшырэннем вен у выглядзе вузлоў, якія часта выклікаюць крывацёк.

|| прым. гемараіда́льны, -ая, -ае і гемаро́йны, -ая, -ае.

Гемараідальныя шышкі.

Гемаройная кроў.

ген, -а, мн. -ы, -аў, м.

Структурная і функцыянальная адзінка спадчыннасці, якая кантралюе развіццё пэўнай прыкметы ці ўласцівасці.

|| прым. ге́нны, -ая, -ае.

Генная інжынерыя (канструяванне новых спалучэнняў генаў).

ген...

Першая састаўная частка складаных слоў са знач. генеральны, напр.: генплан, генштаб, генпадрадчык.

гена...

Першая састаўная частка складаных слоў са знач.: які мае адносіны да генаў, напр.: генасістэматыка, генатып, генафонд.

генацы́д, -у, М -дзе, м.

Палітыка знішчэння асобных груп насельніцтва або цэлых народаў па расавых, нацыянальных або рэлігійных матывах.

|| прым. генацы́дны, -ая, -ае.

ге́ндар, -а, м.

Сацыяльныя функцыі, звязаныя з адрозненнямі па полу.

|| прым. ге́ндарны, -ая, -ае.

Г. стэрэатып.