Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

энергі́чны, -ая, -ае.

Поўны энергіі (у 2 знач.), дзейны, актыўны.

Э. кіраўнік.

Энергічна (прысл.) дзейнічаць.

|| наз. энергі́чнасць, -і, ж.

эне́ргія, -і, ж.

1. Адна з асноўных уласцівасцей матэрыі — мера яе руху, а таксама здольнасць выконваць работу.

Э. вады.

Ядзерная э.

Эканомія энергіі.

2. Рашучасць і настойлівасць у рабоце, дзеяннях.

Працаваць з энергіяй.

|| прым. энергеты́чны, -ая, -ае (да 1 знач.).

э́нскі, -ая, -ае.

Ужыв. замест назвы, якая па пэўных прычынах павінна застацца невядомай (ад назвы лацінскай літары N).

Энская дывізія.

энтамало́гія, -і, ж.

Раздзел заалогіі, які вывучае насякомых.

|| прым. энтамалагі́чны, -ая, -ае.

энтамо́лаг, -а, мн. -і, -аў, м.

Спецыяліст у галіне энтамалогіі.

энтузія́зм, -у, м.

Душэўны ўздым, высокая ступень захаплення, натхнення.

Малады э.

энтузія́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

Чалавек, які дзейнічае з энтузіязмам, натхнёны чым-н., адданы справе, ідэі.

|| ж. энтузія́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

энцыклапеды́зм, -у, м. (кніжн.).

Усебаковая адукаванасць, глыбокая дасведчанасць у розных галінах ведаў.

|| прым. энцыклапеды́чны, -ая, -ае.

Энцыклапедычныя веды.

энцыклапеды́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м. (кніжн.).

Усебакова адукаваны, дасведчаны чалавек.

|| ж. энцыклапеды́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

|| прым. энцыклапеды́сцкі, -ая, -ае.

энцыклапе́дыя, -і, мн. -і, -дый, ж.

1. Навуковае або навукова-папулярнае даведачнае выданне па ўсіх або асобных галінах ведаў, звычайна ў выглядзе слоўніка.

Музычная э.

Дзіцячая э.

2. Прыведзены ў сістэму агляд розных раздзелаў, галін якой-н. навукі, уводзіны ў курс якой-н. навукі (кніжн.).

Э. матэматычных ведаў.

Хадзячая энцыклапедыя (жарт.) — пра адукаванага чалавека, які валодае самымі рознымі ведамі.

|| прым. энцыклапеды́чны, -ая, -ае.

Э. слоўнік.