Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

яўрэ́і, -яў, адз. -э́й, -я, м.

1. Агульная этнічная назва народа, што гістарычна ўзыходзіць да старажытных семіцкіх плямёнаў (старажытных яўрэяў) і жыве цяпер у розных краінах свету агульным жыццём з астатнім насельніцтвам гэтых краін.

2. Асноўнае насельніцтва дзяржавы Ізраіль.

|| ж. яўрэ́йка, -і, ДМ -йцы, мн. -і, -рэ́ек.

|| прым. яўрэ́йскі, -ая, -ае.

яфрэ́йтар, -а, мн. -ы, -аў, м.

Другое ў парадку старшынства (пасля радавога) званне салдата, а таксама салдат, які мае гэта званне.

|| прым. яфрэ́йтарскі, -ая, -ае.

я́хант, -у, М -нце, м.

Старая назва каштоўных камянёў рубіну, сапфіру і інш.

|| прым. я́хантавы, -ая, -ае.

яхі́дна, -ы, мн. -ы, -аў, ж.

1. Невялікая млекакормячая жывёліна, пакрытая іголкамі і поўсцю, водзіцца ў Аўстраліі і на астравах Ціхага акіяна.

2. Ядавітая аўстралійская змяя сямейства аспідаў.

3. перан. Пра злога, каварнага чалавека (разм.).

яхі́днічаць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).

Злосна іранізаваць, з’едліва насміхацца з каго-н.

|| зак. з’яхі́днічаць, -аю, -аеш, -ае.

яхі́дны, -ая, -ае.

Каварны, з’едлівы.

Я. чалавек.

Я. позірк.

|| наз. яхі́днасць, -і, ж.

яхі́дства, -а, н.

Злосць, з’едлівасць, каварства.

я́хкаць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ае; незак.

Брахаць у час пагоні за зайцамі (пра сабаку).

|| наз. я́хканне, -я, н.

яхт... і яхт-...

Першая састаўная частка складаных слоў са знач.: які мае адносіны да ваджэння яхтаў, да паруснага спорту, напр.: яхт-клуб, яхтсмен.

я́хта, -ы, ДМ я́хце, мн. -ы, -аў, ж.

1. Вялікая і лёгкая спартыўная парусная лодка.

Гоначная я.

2. Невялікае судна для прагулак, спорту.

Маторная я.

|| прым. я́хтавы, -ая, -ае.