Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

камса́, ‑ы, ж.

Тое, што і хамса.

камсамо́л, ‑а, м.

Камуністычная самадзейная цэнтралізаваная арганізацыя, якая аб’ядноўвае перадавую моладзь СССР і працуе пад кіраўніцтвам КПСС.

[Скарачэнне слоў: Камуністычны саюз моладзі.]

камсамо́лец, ‑льца, м.

Член камсамола.

камсамо́лія, ‑і, ж., зб.

Разм. Камсамольцы. Тутэйшая камсамолія вельмі жыва адклікалася на ўсе здарэнні, што адбываліся ў ваколіцы. Бядуля.

камсамо́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.

Жан. да камсамолец.

камсамо́льскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да камсамола, камсамольцаў. Камсамольскі білет. Камсамольскі значок. Камсамольскія справы. // Які складаецца з камсамольцаў. Камсамольская арганізацыя.

камсаста́ў, ‑таву, м.

Камандны састаў. Камсастаў палка. Малодшы камсастаў.

камсо́рг, ‑а, м.

Камсамольскі арганізатар — сакратар пярвічнай камсамольскай арганізацыі або камсамольскай групы. Камсорг класа. Камсорг будоўлі.

каму́,

гл. хто.

каму́на, ‑ы, ж.

1. Калектыў, група людзей, якія аб’ядналіся для супольнага жыцця пры абагуленні працы і ўсіх сродкаў вытворчасці. Працоўная камуна. Уступіць у камуну.

2. Грамадскі лад, заснаваны на прынцыпах камунізма. Мы будуем жыццё, да камуны ідзём. Журба.

3. Тып гарадскога самакіравання ў сярэдневяковай Заходняй Еўропе.

4. Адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў сучаснай Францыі і некаторых іншых краінах.

•••

Парыжская камуна — рэвалюцыйны ўрад паўстанцкіх працоўных маc у Парыжы ў 1871 г., які з’яўляўся першай спробай устанаўлення дыктатуры пралетарыяту.

Сельскагаспадарчая камуна — у першыя гады Савецкай улады — адна з форм калектыўнай сельскай гаспадаркі з поўным абагуленнем сродкаў вытворчасці, спажывання і бытавога абслугоўвання.

[Ад фр. commune — абшчына.]