Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

кан’юнкту́ршчык, ‑а, м.

Разм. Беспрынцыповы чалавек, які змяняе свае паводзіны ў залежнасці ад той ці іншай кан’юнктуры; прыстасаванец.

кан’юнкту́ршчына, ‑ы, ж.

Разм. Адносіны да чаго‑н., паводзіны, дзеянні, абумоўленыя кан’юнктурай, а не прынцыпамі, перакананнямі.

кан’юнкту́ршчыца, ‑ы, ж.

Разм. Жан. да кан’юнктуршчык.

кан’юнкты́ва, ‑ы, ж.

Слізістая абалонка вока, якая пакрывае ўнутраную паверхню павек і пярэднюю частку вочнага яблыка.

[Ад лац. conjunctivus — злучальны.]

кан’юнктыві́т, ‑у, М ‑віце, м.

Запаленне кан’юнктывы. Хранічны кан’юнктывіт.

каню́х, ‑а, м.

Абл. Каня, канюк. Ад спякоты крычыць, аж: заходзіцца, канюх, — просіць піць: сасмяг там пад сонцам. Пташнікаў.

каню́шневы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да канюшні. Канюшневыя дзверы.

каню́шня, ‑і, ж.

1. Памяшканне для коней. Паблізу рачулкі размяшчаўся гаспадарчы двор — канюшня галоў на сорак, кароўнік і свінарнік. Хадкевіч. [Коні] былі рахманыя, павольныя, надта цягавітыя стварэнні, стаялі ў пабеленай канюшні, крытай бляхаю. Мікуліч.

2. Неадабр. Пра бруднае запушчанае памяшканне.

•••

Аўгіевы канюшні — тое, што і аўгіевы стайні (гл. стайня).

каню́шы, ‑ага, м.

Гіст. Прыдворны чын у Рускай дзяржаве 15–17 стст. // Асоба, якая мела гэты чын і загадвала царскімі канюшнямі.

канюшы́на, ‑ы, ж.

Шматгадовая, радзей аднагадовая кармавая травяністая расліна сямейства бабовых з трайчастым лісцем і шарападобнымі кветкамі. Чырвоная канюшына. Белая канюшына. Скасіць канюшыну.