Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

заку́раны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад закурыць ​1.

2. у знач. прым. Пакрыты дымам, сажай. Па ўсіх шчылінах закураных сцен тырчаць пучкі сушаных траў і кветак. Бядуля.

заку́рвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да закурыцца ​1.

2. Зал. да закурваць ​1.

заку́рваць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да закурыць ​1.

заку́рваць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што, чаго і без дап.

Дастаўшы або скруціўшы папяросу, набіўшы люльку, запальваць яе. — Закурвайце, мужчыны! — адазваўся Сымон, выняўшы з-за пазухі вялікі капшук з тытунём. Чарот. У штольні Франц.. даставаў цыгарэту, акуратна адшчыкваў ад яе палавіну і закурваў. Даніленка.

заку́рка, ‑і, ДМ ‑рцы, ж.

Разм.

1. Дзеянне паводле дзеясл. закурваць ​2 — закурыць ​2 (у 1 знач.).

2. Тое, што кураць; курыва. [Карпенка] намацаў кішэні, выцягнуў закурку, згарнуў цыгарку. Быкаў.

закурлы́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Пачаць курлыкаць. // Курлыкнуць некалькі разоў запар; пракурлыкаць. Нібы ў адказ дзяўчынцы птушкі дружна і моцна закурлыкалі і схаваліся за густым сасновым борам. Ляўданскі.

закурня́ўкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Разм. Пачаць курняўкаць. // Пракурняўкаць. Кот закурняўкаў і адскочыў убок.

закуро́дыміцца і закурады́міцца, ‑млюся, ‑мішся, ‑міцца; зак.

Пакрыцца сажай; задыміцца. Шкло ў лямпе закуродымілася.

закуро́дыміць і закурады́міць, ‑млю, ‑міш, ‑міць; зак., каго-што.

Пакрыць сажай; задыміць. Закурадыміць сцены.

закуро́дымлены і закурады́млены, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад закуродыміць, закурадыміць.

2. у знач. прым. Пакрыты сажай; задымлены. Закуродымленая кепка была нацягнена на лоб. Чорны. Злева і справа чарнелі папялішчы, пахіленыя закурадымленыя каробкі, абгарэлыя дрэвы. Сіўцоў.

закуро́дымлівацца і закурады́млівацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да закуродыміцца, закурадыміцца.

2. Зал. да закуродымліваць, закурадымліваць.