каля́ды, ‑ляд; адз. няма.
Царкоўнае хрысціянскае свята нараджэння Хрыста, якое адзначалася 25 снежня па ст. ст. і ў наступныя дні да вадохрышча.
калязямны́, ‑ая, ‑ое.
Які размяшчаецца, знаходзіцца каля Зямлі або вакол Зямлі. Калязямная арбіта.
каляі́на, ‑ы, ж.
1. Паглыбленне, след на дарозе ад колаў або ад санных палазоў. Дарога тут была малаезджаная, бадай што без каляін. Карпаў. Фурманка выехала ў поле, колы ціха і мякка шаргацелі па пыльных каляінах. Мележ. Ногі коўзаюцца і пападаюць у каляіны ад палазоў. Галавач.
2. Разм. Чыгуначны пуць, каляя. Эшалон стаяў на апошняй каляіне. Чорны.
3. перан. Пра звычайны ход якіх‑н. спраў, прывычнае натуральнае працяканне чаго‑н. — Я вам кажу! — павысіў голас.. Сімон, трапляючы ў сваю звычайную каляіну. Самуйлёнак. А цэлы рад збаноў на плоце Казаў аб тым, што гаспадыня Была ўжо ў моцнай каляіне І што яе, таксама, справа Вялася добра і рухава. Колас.
•••
Выбіцца з каляіны гл. выбіцца.
Выбіць з каляіны гл. выбіць.
Увайсці ў каляіну гл. увайсці.
каляі́ністы, ‑ая, ‑ае.
З глыбокімі каляінамі. Увесь час снілася яму вельмі няўдалая язда на «Масквічы» па разбітай, каляіністай дарозе. Кулакоўскі.
калякве́тнік, ‑а, м.
Частка кветкі (чашачка і вяночак), якая абкружае тычынкі і песцік.
каля́насць, ‑і, ж.
Уласцівасць калянага. [Брызент] даўно страціў калянасць і парабіўся на дзіры. Лынькоў.
калянда́р, календара, м.
1. Даведачнае выданне ў выглядзе кнігі, брашуры ці асобных лістоў друкаванага матэрыялу, якое змяшчае паслядоўны пералік дзён, тыдняў і месяцаў года з абазначэннем памятных і святочных дат, звычайна з тэкстам. Насценны каляндар. Адрыўны каляндар. // Спецыяльнае даведачнае выданне, у якім у храналагічным парадку даюцца звесткі з той або іншай галіны жыцця, ведаў. Каляндар прыроды. Каляндар школьніка. Каляндар жанчыны.
2. Сістэма лічэння дзён у годзе. Рэформа календара.
3. Размеркаванне па днях, месяцах асобных відаў дзейнасці. Вытворчы каляндар. Каляндар спаборніцтваў.
•••
Грыгарыянскі каляндар — сістэма летазлічэння, уведзеная ў 1582 г. пры папе Грыгорыі XIII замест юліянскага календара, або т. зв. старога стылю.
Юліянскі каляндар — сістэма летазлічэння, уведзеная ў 46 г. да н. э. рымскім імператарам Юліем Цэзарам.
[Лац. calendarium.]
калянда́рны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да календара. Каляндарны лісток. Каляндарная дошчачка.
2. Які вызначаецца па календары. Каляндарныя тэрміны. Каляндарны план.
каля́ндра, ‑ы, ж.
Род аднагадовых травяністых эфіраносных раслін сямейства парасонавых, якія скарыстоўваюцца як прыправа.
[Лац. coriandrum.]
каля́ндравы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да каляндры. Каляндравае насенне.