Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

касты́ль, ‑я, м.

1. Апора для чалавека бяз ног або з хворымі нагамі; мыліца. Абаперціся на кастыль. Хадзіць на кастылях. □ Стаў дзядок пад акном, З плечаў торбы вісяць, Бок падпёр кастылём. Купала.

2. Металічны шпень, які забіваецца ў шпалу для прымацавання да яе рэйкі. Саромеючыся, Мікалай расказаў: — Працую на чыгунцы ў рамонце... Забіваем кастылі, ну, такія вялікія цвікі, якімі трымаецца рэйка на шпалах. Карпюк.

кастыля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак.

Разм. Хадзіць, ісці на кастылях.

кастэля́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Жанчына, якая ведае бялізнай (у інтэрнаце, гасцініцы, бальніцы і пад.).

кастэ́т, ‑а, М ‑тэце, м.

Халодная зброя ў выглядзе металічнай пласціны з адтулінамі, якая надзяваецца на пальцы і заціскаецца ў кулаку для павелічэння сілы ўдару.

[Фр. casse-tête (літаральна «разбі галаву».)]

касу́рыцца, ‑руся, ‑рышся, ‑рыцца; незак.

Разм. Тое, што і касавурыцца. У воласці Янук і Міхалка крыху касурыліся адзін на аднаго — вядома ж, пры дзяльбе. Бядуля.

касу́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; незак., што.

Разм. Тое, што і касавурыць. Касурыць вочы.

касхалва́, ‑ы, ж.

Сорт халвы з грэцкіх арэхаў на мёдзе.

[Ад тур. koz і араб. helvasa.]

касце́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да касцёла, належыць яму. Касцельныя званы. Касцельная вежа. Касцельны служка. □ Кажуць, што даўней гэта быў касцельны дом. Ён памятае яшчэ ўніятаў на Беларусі, царызм, кароткачасовую ўладу немцаў. Машара.

касцёвы, ‑ая, ‑ае.

Разм. Тое, што і касцявы. Касцёвы нарыў.

касцёл, ‑а, м.

Польскі каталіцкі храм.

[Польск. kościół.]