Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

кампазі́тарскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да кампазітара, належыць яму. Кампазітарская дзейнасць.

кампазіцы́йны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да кампазіцыі, звязаны з ёй. Кампазіцыйная будова твора. Кампазіцыйныя асаблівасці рамана.

кампазі́цыя, ‑і, ж.

1. Будова мастацкага твора, суадносіны паміж яго асобнымі часткамі. Стройная кампазіцыя. Кампазіцыя рамана. □ Кампазіцыя ў літаратурным творы заўсёды падпарадкавана ажыццяўленню ідэйнай задумы аўтара. А. Макарэвіч.

2. Мастацкі (музычны, жывапісны, скульптурны і інш.) твор, які з’яўляецца арыгінальным спалучэннем асобных частак, элементаў. Музычная кампазіцыя. Скульптурная кампазіцыя. Сюжэтная кампазіцыя.

3. Тэорыя складання музычных твораў. Займацца па класу кампазіцыі.

4. Твор, які складаецца з літаратурнай і музычнай частак, аб’яднаных адной тэмай, сюжэтам. Літаратурна-музычная кампазіцыя.

[Ад лац. compositio — складанне.]

кампа́ктнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць кампактнага.

кампа́ктны, ‑ая, ‑ае.

Сціснуты шчыльна, без прамежкаў. Кампактная маса. // Які займае мала месца пры вялікай змяшчальнасці. Кампактнае абсталяванне.

•••

Кампактны шрыфт гл. шрыфт.

кампанава́цца, ‑нуецца; незак.

Зал. да кампанаваць ​1.

кампанава́ць 1, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; незак., што.

Складаць цэлае з асобных частак. Кампанаваць зборнік артыкулаў. Кампанаваць чарговы нумар газеты. Кампанаваць карціну.

[Ад лац. componare — складаць.]

кампанава́ць 2, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; незак., з кім.

Разм. Быць у таварыскіх адносінах, вадзіць кампанію. Дзед любіў Уладзіка і кампанаваў з ім болей, чым з іншымі. Колас.

кампане́йскі 1, ‑ая, ‑ае.

Які любіць быць у кампаніі, падтрымлівае кампанію (у 1 знач.). Чалавек ён .. па характару свайму — лагодны, кампанейскі, любіць сустрэцца з людзьмі, пагаманіць. Кулакоўскі.

кампане́йскі 2, ‑ая, ‑ае.

Разм. Бессістэмны, выпадковы, непланамерны (пра арганізацыю работы). Кампанейскія метады работы.

кампане́йшчына, ‑ы, ж.

Разм. Пра бессістэмную нерэгулярную арганізацыю грамадскай або вытворчай работы.

кампане́нт, ‑а, М ‑яце, м.

Кніжн. Састаўная частка чаго‑н. Кампаненты хімічнага злучэння. Кампанент сказа.

[Ад лац. componens, componentis — састаўная частка.]