затыка́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. затыкаць 1 — заткнуць.
затыка́цца, ‑аецца; незак.
1. Незак. да заткнуцца (у 1, 2 знач.).
2. Зал. да затыка́ць 1.
заты́каць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Пачаць тыкаць 1.
заты́каць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм. Пачаць тыкаць 2.
затыка́ць 1, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.
Незак. да заткнуць.
•••
Вушы затыкаць — старацца не чуць, не слухаць, не звяртаць увагі на тое, што адбываецца.
Хоць (ты) вушы затыкай — пра моцны крык, шум, стукат і пад.
Хоць (ты) нос затыкай — пра цяжкі, непрыемны пах, дух.
затыка́ць 2, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.
Незак. да заткаць.
заты́льнік, ‑а, м.
Задняя частка ствольнай каробкі ў ручным кулямёце.
заты́м, прысл.
1. Пасля гэтага; потым. Сяльчонак зрабіў невялікі даклад, адказаў на пытанні членаў бюро. Затым слова папрасіў Леў Раманавіч. Асіпенка.
2. Уст. Таму, па той (гэтай) прычыне. У кожнай муж быў, так сказаць, вяльможа, затым пра хлеб іх клопат не трывожыў. Дубоўка. / У складзе злучніка прычыны «затым што». Андрэй безнадзейна махнуў рукой і.. пайшоў з хаты. Зеленюка гэта бадай што ўзрадавала. Не толькі затым, што хацеў пабыць сам-насам з Таццянай, а і наогул была ў іх з Андрэем нейкая беспрычынная халаднаватасць. Зарэцкі.
3. Уст. З гэтай мэтай, для таго. / У складзе злучніка мэты «затым каб». — Я да цябе [сонца] затым прыйшоў, каб ты шляхі нам асвятліла. Дубоўка.
затынкава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; зак., што.
Пакрыць тынкам. Затынкаваць сцены.
затынко́ўвацца, ‑аецца; незак.
Зал. да затынкоўваць.
затынко́ўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да затынкаваць.
затыха́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.
Незак. да затхнуцца.
заты́чка і за́тычка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
Тое, чым затыкаюць што‑н. Гумно было адамкнёна, а ў прабоі тырчала звычайная драўляная затычка, прывязаная да прабоя канаплянаю вяровачкай. Дамашэвіч. Раз-пораз Карней Адамавіч адкрываў затычку ў сцяне і праз шчылінку пазіраў на дарогу. Жычка. // перан. Пра таго, кім часта замяняюць, падмяняюць каго‑н. — Калі выбралі мяне старшынёю, дык і слухайцеся, а не хочаце — скідайце, — гаварыў Тамаш. — А толькі я затычкай не буду. Гурскі.
•••
Ад усіх дзірак (бочак) затычка — пра чалавека, які любіць умешвацца не ў свае справы.
Затычка ад пустой бочкі — пра непатрэбнага, лішняга чалавека.